Bina Biçimi Tasarım Kararının Enerji Tüketimi ile İlişkisi

28 Mart 2017 | TEKNİK MAKALE 154. Sayı (Ocak 2017)

Doç. Dr. Esra Bostancıoğlu İstanbul Kültür Üniversitesi Mimarlık Fakültesi

1. GİRİŞ

Avrupa Birliği, “AB Binalarda Enerji Performans Yönetmeliğinde” (2020/91/EC) 2020 yılı itibariyle enerjide yüzde 20 tasarruf ve binalardaki enerji ihtiyacının yüzde 20’sinin yenilenebilir enerji kaynaklarından sağlanmasını hedeflemiştir. Ancak AB, enerjide dışa bağımlılığı ve fosil enerji tüketimini azaltmak ve Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği konusundaki Çerçeve Konvansiyonu kapsamında imzalanan Kyoto Protokolü’nün küresel sıcaklık artışını uzun vadede 2°C’nin altında tutma ve 2020 yılı itibariyle sera gazı salımlarını 1990 yılı değerlerinin en az yüzde 20 (uluslararası bir anlaşma yapılması durumunda %30) altına çekme taahhüdünü desteklemek amacıyla, AB BEP yönetmeliğinde revizyona giderek, 2020 yılı Aralık ayı itibariyle AB üye ülkelerinde yeni binaların “yaklaşık sıfır enerjili” olması ve enerjinin bir bölümünün yenilenebilir enerji kaynaklarından sağlanmasını hedeflemiştir. Bu revizyon 2009 yılında AB Parlementosu ve AB Konseyi tarafından kabul edilmiştir. Değişiklikteki önemli unsurlardan bir tanesi de teknolojik gelişmenin sürdürülmesi ve özellikle kırsal bölgelerde yeni iş sahaları ve bölgesel gelişme için yeni fırsatlar yaratılmasıdır [1]. Türkiye’de ise binalarda enerji verimliliğinin artırılması ve fosil yakıtların azaltılması amacıyla 5 Aralık 2008 tarihinde Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği yürürlüğe girmiştir [2].
Hızla gelişen teknoloji ve değişen yaşam standartları ile birlikte enerji gereksinimi her geçen gün artmaktadır. Teknolojinin kullanımı, enerjiyi insanların günlük hayatının ayrılmaz bir parçası haline getirmiştir. Enerji üretimindeki doğal kaynakların başında fosil yakıtlar gelmektedir. Yenilenmesi mümkün olmayan doğal kaynakların hızla tükenmesi, fosil yakıtların biteceğinin öngörülmesi, fosil yakıt kullanımından ortaya çıkan atıkların doğaya ve atmosfere verdiği zarar, hava kirliliği, sera gazları etkisiyle mevsimlerde değişimlerin görülmesi, küresel ısınma, ekosistemin bozulması gibi etkiler dünyayı tehdit eden boyutlara ulaşmaya başlamıştır. Enerji tüketiminin ivmeli artışı ve enerjinin yüksek maliyeti, enerji tasarrufuna daha çok önem verilmesi gerektiğini açıkça göstermektedir. Bu nedenle binalarda enerji tasarrufuna yönelik yapılan her çalışma, ekonomik olarak kalkınmaya yönelik olduğu gibi doğanın ve ekosistemin korunmasına yönelik olmaktadır. Dünyada üretilen toplam enerjinin yüzde 32’si konut ve hizmet binalarında tüketilmekte ve atmosfere salınan tüm karbondioksitin yüzde 8.8’i bu binalardaki enerji tüketiminden kaynaklanmaktadır [3]. Bütün dünyada olduğu gibi ülkemizde de toplam enerjinin çok önemli bir oranı, binalarda kullanıcı konforunu sağlamak üzere ısıtma, klima, havalandırma ve aydınlatma amaçlı kullanılmaktadır. Türkiye’de 2011 yılı verilerine göre toplam enerji tüketiminin yüzde 35.4’ünün konut ve hizmet binalarında tüketildiği görülmektedir [4], [5]. Bu durum, binalarda enerji tasarrufunun ve yönetiminin ne kadar önemli olduğunun göstergesidir.
Isıtma enerjisi ekonomisinde etkili yapma çevre değişkenleri; binanın yeri, binanın diğer binalara göre konumu, binanın boyutları ve biçim faktörü, binanın yönlendiriliş durumu, bina kabuğunun optik ve termofiziksel özellikleridir [6]. Tasarım evresinde bina biçimi ile ilgili kararların bina enerji maliyetleri üzerinde önemli etkisi bulunmaktadır. Bu nedenle, bu çalışmada bina biçimindeki değişikliklerin bina ısıtma enerjisi maliyetleri üzerindeki etkisi analiz edilecek ve ileriye yönelik olarak daha az enerji tüketen ve çevreyi daha az kirleten konut binaları hakkında tasarım öncesinde bilgi sahibi olunabilecektir.

Makalenin devamı için tıklayınız...


 

---

R E K L A M