Selahattin Özüpek
SUDER Yönetim Kurulu Başkanı

Su yalıtımı, Türkiye’de hâlâ geri planda kalan bir konudur. Sorunlarının kalıcı ve etkili şekilde giderilebilmesi hem mevcut yapıların iyileştirilmesi hem de yeni projelerde doğru uygulamaların yapılması ile mümkündür. Türkiye'de bu konuda sıkça karşılaşılan sorunlar, ağırlıklı olarak denetimsizlik, malzeme kalitesi, uygulama hataları ve bilgi eksikliğinden kaynaklanmaktadır.
Su yalıtımı sorunlarının giderilebilmesi için temel hususların görülmesi gerekir. Bunlar,

1. Yasal Düzenlemelerin Uygulanması ve Denetlenmesi
‘Binalarda Su Yalıtımı Yönetmeliği’ (2018) yürürlüğe girmiştir, ancak denetim eksikliği ve yetersizliği devam etmektedir. Yerel yönetimlerin ve yapı denetim firmalarının bu konuda daha etkin denetim yapması gereklidir. Ayrıca denetimi gerçekleştiren kurum ve denetim firmalarının mimar-mühendis ve teknik personellerinin su yalıtımı konusunda bilgi sahibi ve yetkin olması önemlidir. Denetime yönelik bir başka önemli husus, inşaat ruhsatı alınırken ve yapı kullanım izni verilmeden önce, su yalıtımı uygulamaları belgelenmeli ve kontrol edilmelidir.

2. Usta ve Uygulayıcı Profilinin Geliştirilmesi
Türkiye'de yalıtım işleri genellikle ustaların tecrübesine ve tercihlerine dayalı olarak yapılmaktadır. Bu açıdan teknik bilgi eksikliği- yetersizliği gözetilmelidir. Su yalıtımı konusunda uzmanlık gerektiren eğitimler (meslek odaları, sivil toplum kuruluşları, belediyeler v.b. aracılığıyla) artırılmalıdır. Eğitimli ve sertifikalı ustaların çalışması teşvik ve tercih edilmelidir.

3. Doğru Malzeme ve Uygun Sistem Seçimi
Yapı türüne, yapının kullanım amacına, iklim bölgelerine uygun olarak malzeme seçimi yapılmalıdır. Tek tip malzeme seçiminden ve geleneksel- bilimsellikten uzak tercihlerden vazgeçilmelidir. Yüzey koşulları ve durumu, yapı hareketliliği, sismik koşullar gibi diğer temel kriterler de dikkate alınarak uygun ürün ve sistemler seçilmelidir. Kullanımı uygun olamayan ürünlerin önüne geçmek için ürünlerin kalite belgeleri kontrol edilmeli, ayrıca performans kriterleri gözetilmelidir.

4. Mevcut Yapılarda İyileştirme
Özellikle eski binalarda hiç yalıtım yapılmamış ya da ömrünü tamamlamış yalıtım uygulamaları mevcuttur. Bu yapılarda, bodrum ve temel-perde duvar yalıtımı yenileme- iyileştirme (temel yalıtımı yeniden yapılamayacağı için iyileştirme uygulamaları yapılabilir), çatı ve teras yalıtımı yenileme, ıslak hacimlerde yalıtım uygulamaları (banyo, WC, mutfak vs.), cephe yalıtımları yapılmalıdır. Kentsel dönüşüm projeleri bu açıdan fırsattır. Yapılarının hizmet sürelerine cevap verebilecek güvenli yapılar yapılabilecektir.

5. Farkındalık ve Bilinçlendirme Çalışmaları
Su yalıtımının yaşam konforu ve aynı zamanda yapı güvenliği (deprem güvenli yapı) için gerekli olduğu kamuoyuna anlatılmalıdır. Belediyeler, sivil toplum kuruluşları, yetkili kamu kurumları tarafından halkımıza, ilgili çevreye yönelik eğitim ve bilgilendirme çalışmaları yapılmalıdır.

6. Teşvikler ve Finansal Destek
Teşviklerin sağlanması, KDV oranı düşürülmesi- muafiyeti su yalıtımı sektörü içinde sağlanmalıdır. Kamu ve özel finans kuruluşlarının sürdürülebilir ve düşük faizli su yalıtımı teşvik kredileri sağlayabilmeleri de gereklidir ve önemlidir.
Finalde tekrar özetleyelim;
Doğru planlama, eğitimli ve nitelikli iş gücü, malzeme kalitesi ve denetim, yasal yaptırım ve teşvik dengesi su yalıtımı için hayatidir