KPMG Türkiye’nin hazırladığı Ä°nÅŸaat Sektörel Bakış 2019 Raporu, büyümenin itici gücü konumundaki inÅŸaat sektöründe daralmayı analiz etti. Ekonomideki dalgalanmaların etkisiyle 2018’de de daralmaya devam eden sektörde son dört yıldır büyüme ivmesi yavaÅŸlıyor, GSYH’dan aldığı pay küçülüyor.

Rapora göre, son bir yılda sektöre verilen teÅŸvikler ve yapılan kampanyalar kalıcı bir toparlanma süreci baÅŸlatmaya yetmedi. 2019 inÅŸaat sektörü için dikkatli adımların atılacağı bir yıl olacak. YaÅŸanan daralma sebebiyle inÅŸaat sektörünün genel istihdam içindeki payının da düÅŸtüÄŸü belirtilen raporda, asgari ücret artışının sektörde maliyetler üzerine ilave bir yük getireceÄŸine dikkat çekiliyor.

Ä°nÅŸaat Sektörel Bakış 2019 raporundan öne çıkan baÅŸlıklar ÅŸöyle:
• 2017’de ortalama yüzde 12 seviyesinde olan konut kredi faizleri, 2018’in üçüncü çeyreÄŸinde yüzde 29’a dayandı.
• 2018’in ilk 10 ayında ipotekli konut satışları, 2017’nin aynı dönemine göre yüzde 34 azaldı.
• Yabancıların gayrimenkul alanındaki yatırım tutarı, 2018’in ilk 10 ayında, 2017’nin aynı dönemindeki 4,1 milyar dolar seviyesinde sabit kaldı.
• 2018’in üçüncü çeyreÄŸinde Ä°stanbul ve Ankara’daki konut fiyatları enflasyonu toparlanma eÄŸilimine girerken, yıl ortasına kadar yüksek seyreden Ä°zmir’deki fiyat artışları da sert bir ÅŸekilde yavaÅŸladı.
• 2018’in ilk 10 ayında ticari gayrimenkul sektöründe yeni kiralamalar, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 3.31 azaldı. Ekonominin kalbinin attığı Ä°stanbul’da ofislerin yaklaşık dörtte biri boÅŸ durumda.
• Türkiye genelinde 2017 sonu itibariyle 429 olan AVM sayısı 2018 Ekim sonu itibariyle 448’e ulaÅŸtı.
• Turizm sektöründe otel doluluk oranı 2018 üçüncü çeyrekte Türkiye genelinde yüzde 66.4 iken, Ä°stanbul’da yüzde 70 seviyesine çıktı. Buna karşın sektörde oda fiyatları 2017’ye kıyasla hafif toparlansa da hala 2016 seviyelerinin altında seyrediyor.
• Türk müteahhitlik firmalarınca yurtdışında üstlenilen projelerin bedeli 2018’in ilk 11 ayında 15,8 milyar dolar seviyesinde gerçekleÅŸti.
• “Dünyanın En Büyük 250 Uluslararası Müteahhidi” listesinde 2017 itibariyle, bir önceki yıl ile aynı sayıda, yani 46 Türk firması yer aldı. Türkiye bu sayıyla listede Çin’in ardından ikinci sırada yer alıyor.
• Listedeki Türk firmaları 2017 yılında elde ettikleri gelirlerle listede 8’inci sırada yer aldı. Türk müteahhitlik sektörü toplam 482,4 milyar dolarlık küresel gelir pastasının yüzde 4,8’ine karşılık olarak 23,2 milyar dolarlık pay aldı.

DüÅŸük faiz ve devlet teÅŸviki
KPMG Türkiye Altyapı ve Ä°nÅŸaat Sektör Lideri Ä°smail Önder Ünal, sektörün 2019 içinde toparlanabilmesi için finansal piyasalarda istikrarın ve bunun ekonomik birimlerin güveninde oluÅŸturacağı pozitif yansımanın en kısa süre içinde ortaya çıkması gerektiÄŸini kaydetti.

Konut sektöründe satışların yükselmesi için faizlerin kalıcı olarak gerilemesi ve tekrar tek haneli seviyelere çekilmesinin önemine deÄŸinen Ünal, hükümetin 2019’da sektörü canlı tutacak enstrümanları devreye alma uygulamalarına devam edeceÄŸi öngörüsünde de bulundu.

31 Mart’ta gerçekleÅŸecek olan yerel seçimlerin altyapı yatırımlarını canlandırabilecek bir unsur olduÄŸunu hatırlatan Ünal, ikinci “100 Günlük Eylem Planı”nda, tasarruf yaklaşımının yumuÅŸayacağına dair net ifadeler yer almasının, büyük altyapı projelerinin 2019 genelinde devrede olacağına iÅŸaret sayılabileceÄŸini ifade etti.

Raporda, kısa ve orta vadede ticari gayrimenkul sektöründe görünüm zorlu olsa da uzun vadede yeniden cazibe merkezi olabileceÄŸi yorumu yapılırken, özellikle turizmde bahar havasının devam edeceÄŸine dair genel kanının, ağırlıklı iyileÅŸtirmeye yönelik inÅŸaat projelerinin önünü açabileceÄŸi belirtildi.

Raporun son bölümünde Afrika pazarının 2019’da da Türk müteahhitlerin gündeminde daha çok yer alacağı, beÅŸeri iliÅŸkilerin arttığı Güney Amerika ülkelerinin de potansiyel sunan pazarlar olacağı vurgulandı.