Bina Cephelerinde Titanyum Çinko Levha Uygulamaları

16 Şubat 2017 | TEKNİK MAKALE 155. Sayı (Şubat 2017)

Yrd. Doç. Dr. Esra Lakot Alemdağ Avrasya Üniversitesi, Mühendislik Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü Öğr. Gör. Dİlek Öztürk Nohut Avrasya Üniversitesi, Mühendislik Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü

1. GİRİŞ

Malzeme teknolojisindeki gelişmeler sonucu dünya pazarına sunulan yeni ürünler mimari tasarımlarda ve dolayısıyla inşaat sektöründe etkili bir biçimde kullanılmaya başlanmıştır. Fiziksel, kimyasal, mekanik özellikler açısından yüksek performanslı, çok amaçlı kullanıma uygun, katma değeri yüksek olan bu tür malzemeler, geleneksel yapı malzemelerine göre gün geçtikçe daha fazla tercih edilmektedir. Ayrıca son yıllarda ekolojik ve sürdürülebilir mimari anlayışın giderek önem kazanması doğa dostu, geri dönüşebilir, enerji tasarruf oranı yüksek yapı malzemeleri ihtiyacını da arttırmaktadır. Bu bağlamda günümüzde yapı sektöründe kullanımı giderek yaygınlaşan metal malzemelere yeni alaşımlamalar yapılarak daha üstün özelliklere sahip yeni metalik malzemeler elde edilmektedir. Binalarda çatı ve cephelerde sıklıkla kullanılan metal kaplama malzemelerinden titanyum çinko malzemesi de bu tür malzemelere örnek gösterilmektedir.
Dünya mimarisinde çinko, üstün özellikleri sayesinde 175 yılı aşkın bir süredir çatılarda, cephelerde, yağmur suyu drenaj sistemlerinde, iç mimaride ve süslemelerde yer almaktadır [1]. Titanyum çinkonun ana maddesini oluşturan çinkonun, ilk olarak M.Ö. 500 yıllarında Rodos’ta bulunan bir mücevher parçasında bakıra ilave edilerek kullanıldığı kanıtlanmıştır. “Çinko” terimi ise ilk olarak 17. yüzyılda malzemenin tekrar keşfedilmesi ile ortaya çıkmıştır. Çinko diğer metal alaşımlarla uyumlu olması nedeniyle ilk olarak madeni para yapımında bileşen olarak kullanılmıştır [2]. İngiltere’de 1805 yılında 100-150 °C‘ye tavlanan çinkonun saç haline geleceği keşfedildikten sonra ilk saç haddesi
1812’de Belçika-Liege’de, ilk çinko levha ise 1857’de Philadelphia’da yapılmıştır. Endüstriyel üretime ise 1866 yılında Amerika Birleşik Devletlerin’de Matthiessen ve Hegeler tarafından başlanmıştır. Çinko dünyada yıllık kullanım miktar açısından demir, alüminyum ve bakırdan sonra gelen ucuz bir malzemedir [3]. Her türlü mimari projede çatı ve cephelerde sınırsız yaratıcı çözümlere olanak sağlayan titanyum çinko malzemesinin üretim merkezini Fransa, Almanya ve Hollanda oluşturmakta olup ülkemizde son 15-20 yıldır kullanılmakta ve henüz üretimi yapılmamaktadır.

Makalenin devamı için tıklayınız...

 

---

R E K L A M