6 Haziran 2013 | TEKNİK MAKALE 109. Sayı (Nisan 2013)

GÖKHAN KORKMAZ Alfor Plastik

Nisan 2013 / Sayı: 109

Ülkemiz ısı yalıtım pazarında kullanılan sıva fileleri yaklaşık 50 milyon m2 olarak ithal edilmektedir. Bu miktarın yaklaşık yüzde 80’i Çin’den gelen ürünlerdir. Çin’den gelen ve ETAG belgeli olarak anılan ürünlerin çok az miktarının TS EN 13496 veya ETAG 004 kriterlerine uygun olduğu beyan edilmesine rağmen bu konuda tatmin edici bir belge pazarda mevcut değildir. Bu durum özellikle güvenilir sistem olarak üretilen ürünler dışında, toplama yapılan ve “No Name” olarak adlandırılan ürünlerle yapılan uygulamaların orta ve uzun vadede birçok sorun ortaya çıkarabileceğini göstermektedir.
Dış cephe ısı yalıtım sistemlerinde kullanılan sıva fileleri, beton içinde donatı görevi yapan demirin işlevini görmektedir. Dış cephe sıvalarının çatlayarak bozulmasını önlemek için uzun yıllar performans değerlerini (TS EN13496, TS EN 13499 ve ETAG 004) izin verilebilir sınırlar içinde korumak zorundadır. Özellikle alkali şartlandırma sonrası mukavemet değerleri, dış hava şartları ve ısı farklarından kaynaklanan gerilmelerin olumsuz etkisi ve dolayısıyla zaman içinde sıva içinde çatlaklar oluşmasını önleyen performans değerlerini göstermektedir.
Yapılan işin sorumluluğu ve vereceği zararlar gözönüne alınınca, firmaların kendi kontrol sistemlerini kurmaları kaçınılmazdır. Dış cephe sıvalarında kullanılan filelerin en önemli performans kriterleri (ETAG 004 ve TS EN 13496, TS EN 13499) aşağıdaki tabloda özetlenmektedir:
- Atkı ve çözgü yönünde orijinal kopma mukavemeti (Bf N/mm)
- Atkı ve çözgü yününde alkali şartlandırma sonrası mukavemet azalması (ΔBf %)
- Atkı ve çözgü yönünde alkali şartlandırma sonrası mukavemet
- Atkı ve çözgü yönündeki ip sayısı (13/11, 12/10 vs).
Yapılan çalışmalar ve tecrübelere göre ülkemizde test edilen sıva filelerinin ideal ve alt sınır değerleri yandaki grafikte özetlenmektedir. İdeal değerlerin elde edildiği ürünler genellikle E Glass olarak adlandırılan ve pazarda yüzde 2-4 oranında satılan sistem paketleri içinde yer alan sıva filesi ürünlerdir. Bunun dışında kalan ve teknik olarak kabul edilmesinde bir sakınca olmayan ürünler ise ideal değer ve alt sınır değerleri arasında yer alan sıva fileleridir ve pazarda C Glass olarak adlandırılmaktadır. Ancak bu değerlerin dışında kalan ve pazarda “No Name” olarak adlandırılan toplama ve kontrolsüz paket sistemlerinin birçoğunda kullanılan sıva fileleri (pazarın yüzde 50’si olarak varsayılmaktadır) alt sınır değerlerinin altında yer alarak dıştan ısı yalıtım uygulamaları için tehdit oluşturmaktadır.


Sonuç olarak gerek tüketicilerin, profesyonellerin ve gerekse proje uzmanlarının dıştan ısı yalıtım uygulaması yaptırırken;


- Ticari kaygılardan çok, sistem olarak dış cephe ısı yalıtım ürünlerini pazara sunan, sistemlerini çeşitli yöntemlerle (firma garantisinde çok sigorta poliçeli ETAG belgeli sistemler) güvence veren firmaları tercih etmeleri önem arz etmektedir.
- Eğer ithalatçı firmalardan tedarik edilecekse gelen ürün partisinin ülkemizde yapılan test raporlarını talep etmeleri ve sorgulamaları, orta ve uzun vade de yapıların cephelerinde oluşabilecek olumsuzlukları önlemek için önem arz etmektedir.
- Uzun vadede daha sağlıklı sonuçların alınması için “TS EN 13496 (27 09 2005): Binalarda Kullanılan Isı Yalıtım Malzemeleri-Cam Elyaflı Sıva Filesinin Mekanik Özelliklerinin Tayini”, standart İZODER tarafından kurulacak bir komisyonun çalışması sonucunda zorunlu standart haline getirilmesidir. Böylece pazara kontrolsüz sunulan ithal ürünlerin, gümrük kontrolleri sırasında özellikle TSE belgeli olmayan ürünlerin kontrolsüz olarak pazara sunulmasını azaltacak, kalite seviyesini yükseltecektir.