Binaların ve yaşanan alanların, yaşam kalitesini artırmaya yönelik, sosyal ve çevresel sorumluluk bilinciyle, sağlıklı ve zengin bir çevrede yaşayabilmek için tasarlanması, inşaa edilmesi ve yaşatılması amacıyla yola çıkan Çevre Dostu Binalar Derneği (ÇEDBİK), Çevre dostu binalar aracılığıyla sürdürülebilir inşaat prensiplerinin öne çıkarılması ve bu alanda çalışan kişileri ve kurumları destekliyor.

"Küresel iklim değişikliğinin etkilerini günlük hayatta giderek artan bir şekilde görmeye başladığımız bugünlerde, tüm yaşamımızı ve tüketim alışkanlıklarımızı gözden geçirmemiz artık bir zorunluluk. Bina sektörü Türkiye'de enerjinin yüzde 31'ini kullanıyor. Dolayısıyla, bu sektörde yaşanacak olumlu gelişmeler, küresel ölçekte büyük önem taşıyor. Çünkü çevre dostu bina demek daha az enerji kullanan bina da demek.  Daha az enerji daha az karbon demek.  Daha az karbon da küresel ısınmanın önüne geçmek için katkıda bulunmak demek." diyen ÇEDBİK Başkan Yardımcısı Dr. Yük. Mühendis Duygu Erten, Türkiye'de bu konularda gelişme sağlanmasını, çevre dostu binaların yaygınlaşmasını sağlamak amacıyla böyle bir dernek kurmaya karar verdiklerini; Ali Nihat Gökyiğit ve 23 şirket üyeyle birlikte 2007 Ekim ayında Çevre Dostu Binalar Derneği'ni kurduklarını söylüyor.

ABD'deki Green Building Council üyesi de olan Duygu Erten, "Dolayısıyla USGBC ile yakin ilişkimiz var.  USGBC 1993 yılında kurulan ve kar amacı gütmeyen bir kuruluş. Biz de Türkiye koşulları el verdiği sürece onların ayak izlerinden gitmeye çalıştık." diyor.

Üyelerimizden projelerimizde aktif yer almalarını bekliyoruz

Çevre dostu tasarım ve inşaatla ilgilenen ve "yeşil" bina hareketinin yaygınlaşmasını isteyen kişi, şirket ve kuruluşların derneğe üye olabildiğini söyleyen Erten Şöyle devam ediyor: "Üye olmak için, öncelikle üye olmak isteyen kişi veya şirketlerin ve bunların faaliyetlerinin yönetim kurulumuzca onaylanması gerekiyor. Türkiye'de özellikle inşaat sektörü yoğun ilgi gösteriyor. Ancak dernek üyeliği birçok firma için ilk basta zor olabiliyor. Üyelerimizden hareketin yaygınlaşması ve destek görebilmesi için projelerimizde aktif yer almalarını bekliyoruz."

Var olan binalar gözden geçirilmeli

"Öncelikle var olan binaları iyileştirmek yeni yapılacak binalara tercih edilmeli. Çünkü en ekolojik bina aslında hiç yapılmamış binadır. Yeşil bina, cevre dostu bina, sıfır karbon, pasif bina, düşük enerjili bina, sürdürülebilir bina, aslında bunların hepsi aynı şeyi anlatıyor. Bu binalara, mümkün olduğu kadar doğal ışık kullanmaya gayret eden bir tasarımla, ısıtma, iklimlendirme ve havalandırma sistemleri, iç mekanın hava kalitesi göz önüne alınarak tasarlanan, buharlaşan organik bileşim salımlarının düşük olduğu, asbest ve formaldehit içermeyen ve alerjik tepkilere neden olmayan malzemeler kullanılmış binalar diyebiliriz. Kullanılan malzemeleri, tükenme tehlikesi altında olmayan yerel hammaddeleri kullananlardan seçilmeli. Isıtma, soğutma, havalandırma ve elektrik ihtiyaçlarının karşılanması için sürdürülebilir enerji çözümlerinden faydalanılmalı.  Bunlar ısı pompaları, kış bahçeleri, biyoyakıt kazanları, toprak kanallı sistemler, güneş kolektörleri, fotovoltaik sistemler ve kentsel rüzgar türbini gibi enerji sistemleri olabilir. Bu binalar en az atığa yönelik tasarımla yapılmalı. Tasarım aşamasında, inşaat ve yıkım atıkları yönetimi, kullanımı ile ilgili bir plan yapılmalı. Enerji verimliliği en efektif şekilde tasarlanmış olmalı. İnşaat malzemelerinin üretim ve ulaşımında tüketilen enerjiyi de bilmek gerek. Tüm malzemeler sağlanırken, yeşil taşıma politikaları benimsenmeli. Bina hizmetlerinde su verimliliğini artırmak için plan yapılmalı ve bu, peyzajdan tuvaletlerde susuz pisuvar kullanmaya kadar uygulanmalı. Çatısından borusuna kadar, mutlaka cevre dostu inşaat malzemeleri kullanmalı."

Mobilyaların da eko karnesi olmalı

"Bugün eko tutkaldan kurşunsuz çevre dostu pencereye eko zemin malzemesinden özellikle linoleum  izolasyon malzemesine bir cok ekolojik ürünü bulmak mümkün. Ama sertifikali ahsap yok mesela. Rekabet fazla olmadigindan urun fiyatlari yuksek olabilir. Mobilyaların da eko karnesi olması çok önemli.  Çünkü iç hava kalitesinden bahsettiğimizde evin içerisinde kullanılan herşey  bu kaliteyi etkiliyor. ABD?de HermanMiller, Steelcase, Hon ve Knoll gibi mobilya üreticileri bu hareketin en güçlü destekçileri. Amerika?da U.S. Cevre Koruma Ajansının 'Energy Star' adında bir programı var ve bu program üreticilerin ürünlerini ?Energy Star?ın minimum spesifikasyonlarına göre ölçümlemesine yardımcı oluyor. Bu ajans üreticinin kendi test sonuçlarını veya 3. göz bir laboratuarın sonuçlarını kabul ediyor." 

"Var olan binalarda kazanların ve ısıtma soğutma sistemlerinin mutlaka gözden geçirilmesi gerekiyor. Yenilenecek her malzemenin parkeden, pencereye cevre dostu alınmasına gayret göstermeli.  Pencere değiştirirken, yeni seçilecek pencerelerin çift camlı olması, zararlı güneş ışınlarını içeriye almayan, faydalıları alan camlardan seçilmeli, yağmur suyunu dönüştürebilecek yeni sistemler kullanılmalı. Ampullerin LED seçilmesi, peyzajın az su kullanan ya da sulanmadan yasayabilen bitkilerden seçilmiş olması gerekiyor." 

"Yalıtım çevre dostu binanın en önemli parametresi. Duvarların ve çatının yalıtımı, serin çatılar, radiant bariyerler,  sızıntıların minimuma indirilmesi, nem kontrolü ve akustik tasarım ayrı ayrı çok dikkatli tasarlanmalı."

Sürdürülebilir binaların avantajları

"Sürdürülebilir binalar çok daha hızlı kiracı buluyorlar. İç hava kalitesinin yüksek oluşundan dolayı, hastanelerde daha erken taburcu olunduğu, fabrikalarda verimliliğin arttığı, alışveriş merkezlerinde satışların arttığı, okullarda öğrenci devamsızlığının azaldığı gözlemleniyor. Bu binalar daha az karbon salıyor ve daha az atık çıkarıyor. ABD'de 2007'de LEED ile yapılmış okullarda öğrenci performansının yüzde 24'ten yüzde 47'ye çıktığı, öğrenci devamsızlığının düştüğü, öğretmenlerin aynı okulda kalma oranının arttığı gibi elle tutulur ilerlemeler olduğuna dair raporlar yayınlandı."

"ÇEDBİK olarak, bu sene öncelikle network organizasyonları, bu alanda öncü isimlerin konuşmacı olarak getirilmesi, sergiler ve cevre dostu malzeme fuarı yapmak gibi fikirlerimiz var."