TMB, İnşaat Sektörü Ocak Ayı Analizini Açıkladı: 'En Kötü Dönem Geride Kaldı'

Türkiye Müteahhitler BirliÄŸi, yayınladığı Ocak 2018 Ä°nÅŸaat Sektörü Analizi’nde, “Sahra Altı Afrika baÅŸta olmak üzere potansiyel pazarlardaki fırsatlar, Irak’taki geliÅŸmeler, Rusya ile iliÅŸkilerimizdeki kademeli normalleÅŸme gözönüne alındığında, en kötü dönemin geride kaldığı deÄŸerlendirilmektedir” denildi.

Türkiye Müteahhitler BirliÄŸi (TMB), inÅŸaat sektörü ve ekonomi çevreleri tarafından ilgiyle takip edilen ekonomik ve sektörel analizini yayımladı. “GeleceÄŸe Hazırlanmak” baÅŸlıklı Ocak 2018 analizinde, “Bugün küresel ekonomi olumlu seyretmektedir; ancak ileride zorluklar görünmekte ve geleceÄŸe hazırlanmak adına kırılganlıkları azaltacak reform ajandaları önem taşımaktadır” denildi. Analizde, “2018 yılının Türkiye ekonomisi açısından bir dengelenme yılı olacağı ve genel iktisadi faaliyetteki olumlu gidiÅŸatın korunacağı dile getirilmektedir” ifadelerine yer verildi. Türk müteahhitlik firmalarının 2017 yılında uluslararası pazarda 14.7 milyar dolar tutarında 241 proje üstlendikleri kaydedilen raporda, bu dönemde en fazla iÅŸ üstlenilen ülkelerin başında yüzde 17.3’le Tanzanya’nın geldiÄŸi belirtildi. GeçtiÄŸimiz dönemde Tanzanya’nın yeni bir pazar olarak ön plana çıktığı, Kazakistan ve Gürcistan’da son yıllarda görülen düÅŸük performanstan sonra yükselme eÄŸilimine geçildiÄŸi, Mozambik’in ise potansiyel bir pazar olarak ilk on ülke arasına girdiÄŸinin altı çizildi.

Türk firmalarının yurtdışında üstlendikleri yıllık yeni proje tutarı 2012-2015 döneminde 25-30 milyar dolar bandına oturmuÅŸ durumdayken, 2016-2017 döneminde yurtdışında üstlenilen yeni proje tutarı 14-15 milyar ABD Doları bandına indiÄŸi belirtilen analizde ÅŸu deÄŸerlendirmeye yer verildi: “Bu durum büyük ölçüde sektörün ana pazarlarındaki jeopolitik sorunlar ve aynı döneme denk gelen enerji fiyatlarındaki gerilemeden kaynaklanmaktadır. Bu nedenle önceki yıllarda yurtdışı müteahhitlik hizmetlerinin son derece güçlü olduÄŸu enerji ihracatçısı pazarlarda gerçekleÅŸtirilen yatırımların da ivme kaybettiÄŸi gözlenmektedir. Toplam yurtdışı müteahhitlik hizmetlerinin yaklaşık yüzde 35’ini oluÅŸturan Rusya, Libya ve Irak pazarlarından doÄŸan kaybı dengeleyebilecek yeni fırsatlar için potansiyel pazarlar olan Sahra Altı Afrika, Hindistan, AÄŸustos 2017 tarihinde Türkiye’nin Sektörel Diyalog Ortağı olduÄŸu ASEAN (Güney DoÄŸu Asya Ülkeleri BirliÄŸi) Bölgesi ve Latin Amerika pazarları yakından takip edilmektedir”.

Irak ve Rusya’da Kademeli NormalleÅŸme

“Belirli düzeyde artış ivmesi kazanan enerji fiyatları, Suudi Arabistan, Cezayir, Türkmenistan gibi Türk müteahhitlik firmalarının referanslarının güçlü olduÄŸu pazarlardaki yatırım ortamı ve finansman koÅŸullarına olumlu yansıyabilecektir. Irak’taki geliÅŸmeler, Rusya ile iliÅŸkilerimizdeki kademeli normalleÅŸmenin yanı sıra Sahra Altı Afrika baÅŸta olmak üzere potansiyel pazarlardaki fırsatlar da gözönüne alındığında, en kötü dönemin geride kaldığı, önümüzdeki dönemin, yurtdışı müteahhitlik hizmetlerinin geliÅŸimi açısından son 10 yıllık dönemde kazanılmış ivmenin kaybedildiÄŸi bir dönem olan 2016-2017 döneminden daha olumlu olacağı deÄŸerlendirilmektedir”.

Türkiye Müteahhitler BirliÄŸi Ocak 2018 Ä°nÅŸaat Sektörü Raporu’nda genel ekonomi ve sektöre iliÅŸkin özetle ÅŸu tespitler yapıldı:

Negatif Konjonktüre RaÄŸmen Güçlü Performans

Siyasi dengelerin yeniden ÅŸekillendiÄŸi dönemde, ABD ile Rusya ve Ä°ran ile Suudi Arabistan arasındaki güç kavgası Suriye ve Irak’ta uzun süredir devam eden ve Türkiye’nin doÄŸusuna sıçrayan bir iç savaÅŸ zincirine dönüÅŸmüÅŸtür. Türkiye’yi çevreleyen coÄŸrafyada devam eden çatışma ve istikrarsızlık ortamı ile küreselleÅŸen terör dalgası ve göçmen krizinin ekonomi üzerinde yarattığı etkiyle beraber, son yıllarda üst üste birçok iç ve dış negatif ÅŸok yaÅŸanmıştır. Devamında, ekonomi ve finansal piyasaları destekleme yönünde alınan yerinde önlem ve teÅŸviklerin katkısıyla 2017 yılında iktisadi faaliyette oldukça güçlü performans görülmüÅŸtür.

Küresel Ekonomide Toparlanma

2018 yılına baÅŸlarken, küresel ekonomi ve ticaretteki toparlanmanın güçlendiÄŸi gözlenmektedir. Küresel krizden bu yana geliÅŸmiÅŸ ülke merkez bankalarının öncülüÄŸünde atılan olaÄŸanüstü geniÅŸleme adımlarının yerini normalleÅŸme adımlarına bıraktığı konjonktürdeki yeniden inÅŸa süreci 2017 yılında büyük ölçüde tamamlanmıştır.

Geleceğe Hazırlanmak

Piyasalarda yaÅŸanmakta olan coÅŸku ve yüksek risk iÅŸtahı ile Amerikan Merkez Bankası ve Avrupa Merkez Bankası normalleÅŸme adımları arasında devam eden ayrışma, özellikle de geliÅŸmekte olan ekonomiler için önümüzdeki dönemde volatiliteyi artıracak en önemli risk unsurlarından biri olarak görülmektedir. Nitekim, Dünya Bankası’nın “Yaygın Tabanlı YükseliÅŸ, Fakat Ne Kadar Sürer” baÅŸlığıyla yayımladığı son küresel görünüm raporu ile IMF’in “Parlak Görünüm, Ä°yimser Piyasalar, Zorluklar Ä°leride” baÅŸlığıyla yayımladığı raporunun ortak teması, bugün küresel ekonominin olumlu seyrettiÄŸi, ancak ileride zorluklar göründüÄŸü ve geleceÄŸe hazırlanmak adına kırılganlıkları azaltacak reform ajandalarının önem taşıdığı olmuÅŸtur.

Afrin, Piyasaları Baskı Altına Aldı

Afrin operasyonu jeopolitik risk algısında bir miktar bozulmaya neden olmuÅŸ ve Türk mali piyasaları baskı altında kalmıştır. Operasyonun gidiÅŸatı ve dış dünyadan gelen tepkiler paralelinde zamanla baskının sertleÅŸebileceÄŸi, bu süreçte volatilitenin yüksek olacağı belirtilmektedir. Son dönemde gerilimin kimi zaman tırmandığı Türkiye-ABD, Türkiye- Rusya ve Türkiye-AB diplomatik iliÅŸkileri ile yurtiçinde izlenen diÄŸer politik ve ekonomik geliÅŸmeler de piyasa dinamikleri üzerinde belirleyici olmayı sürdürecektir.

45 Yılda 355 Milyar Dolar

Türk müteahhitlik firmaların uluslararası pazarda faaliyet gösterdikleri 45 yıllık dönemde söz konusu firmalar yaklaşık 355 milyar dolar tutarında 9 bin 300 proje üstlenmiÅŸlerdir. Bu tutarın yüzde 46.8’i Avrasya, yüzde 26.2’si OrtadoÄŸu, yüzde 18.1’i ise Afrika ülkelerinde gerçekleÅŸtirilmiÅŸtir.

Konut Sektörü Desteklenmeye Devam Etmeli

Göstergeler, geçtiÄŸimiz yılın belirli aylarında artış gösteren talepteki canlanmanın kalıcı olamayabileceÄŸine yönelik endiÅŸeleri artırmaktadır. Ayrıca, yurtiçinde yükselen enflasyon, faiz oranları ve döviz kurları ile harcanabilir gelirde beklenen düÅŸüÅŸün, talebi önümüzdeki dönemde de sınırlayabileceÄŸi düÅŸünülmektedir.

2018 yılına yönelik projeksiyonlar, gayrimenkul stoku, dövizdeki dalgalanma nedeniyle tüm girdi maliyetlerinde oluÅŸan artışın yanı sıra aylık yüzde 1 seviyesinin üzerine çıkmış bulunan konut kredisi faizlerinin de yükseliÅŸ eÄŸilimi dikkate alındığında, sektörün desteklenmeye devam etmesi önem arz etmektedir.

Ä°nÅŸaat, Genel Ekonomik Performansın Üzerinde Seyredecek

Sektöre iliÅŸkin yatırım fırsatları ve finansman riskleri birlikte deÄŸerlendirildiÄŸinde, inÅŸaat sektöründeki büyümenin önümüzdeki dönemde genel ekonomik performansın üzerinde seyretmeyi sürdürmesi beklenmektedir.

Kamu Harcamalarının Yerini Yatırımlar Aldı

TÜÄ°K tarafından yeni hesaplama yöntemi ile açıklanan büyüme verileri içinde kamu ve özel sektör inÅŸaat yatırımları ayrımı kaldırılmış olduÄŸundan, dönemsel bazda detaylı bir karşılaÅŸtırma yapmak olası deÄŸildir. Ancak yılın ikinci çeyreÄŸinden itibaren büyümede kamu harcamalarının yerini yatırımların aldığı gözlenmektedir. Son açıklanan verilere göre inÅŸaat yatırımları 2017 yılının ilk çeyreÄŸinde yüzde 13.3, ikinci çeyreÄŸinde yüzde 22.5, üçüncü çeyrekte yüzde 12.0 artış göstermiÅŸtir.