6 Kasım 2012 | TEKNİK MAKALE 104. Sayı (Kasım 2012)

İGLOTEK Isı Yalıtım Sistemleri San ve Tic. Ltd. Şti. Isı yalıtım sisteminde yapılacak yüzey, malzeme seçimi ve doğru uygulama, kısaca 3D kuralı önemlidir. Doğru uygulamanın yapılmaması standardizasyon konusunda en sık karşılaşılan sorunlardan birisidir. Bu nedenle her ne kadar “Kırk yıllık ustayım” denilse de mutlaka teorik olarak üretici firmaların beyanları dikkatle okunmalıdır.
1. Isı Yalıtım Sisteminin Seçimi
1.1 “Isı Yalıtım Sistemi” uygulamasına başlamadan önce uygulama yapılacak bina dikkatle incelenmelidir. TS 825’e ve Isı Yalıtım Yönetmeliği’ne uygun olarak binanın enerji ihtiyacı ve performansı doğru hesaplanmalı ve uygulanacak Isı Yalıtım Sistemi tipine karar verilmelidir.
Isı yalıtımı sadece soğuk ortamı sıcak hale getirmek için değil, sıcak olan iklimlerde de yapılır. Çünkü 1  °C ısıyı artırmak için gerekli harcama bedeli 1 birim ise, 1 °C ısıyı soğutmak için gerekli harcama bedeli 4-5 birimdir.
 
2. Yüzeyin Uygulamaya Hazırlanması
2.1 Uygulama yüzeyinin temiz, kuru ve sağlam olmasına dikkat edilmelidir. Yüzey, kürünü almış olmalı; boya, silikon kür malzemesi, kalıp yağları gibi yapışmayı önleyici maddelerden temizlenmiş olmalıdır. Cephede oluşmuş yosun, bakteri ve kirliliğin uygun temizleyicilerle temizlenmesi gereklidir. Isı yalıtımı yapılacak yüzeylerde cam mozaik, fayans gibi malzemeler varsa, kaldırıldıktan sonra uygulamanın yapılması tavsiye edilir.
2.2. Gevşek ve oynak parçalar yüzeyden kaldırılmalıdır. Yüzey eğriliği ve delikler 2 cm’yi geçmemeli, bu değerlerden fazla olan eğrilikler, kabarmalar ve çatlaklar tamir harcı kullanılarak düzeltilmelidir.

3. İskele Bağlantılarının Yapılması
3.1 Isı Yalıtım Sistemi uygulamasına başlamadan önce iskele bağlantı elemanları en doğru şekilde bina yüzeyine sabitlenmelidir. Bu işlem esnasında klima, elektrik hatları, su gider boruları ve yüzeyde bulunan mevcut aparatlar sökülmelidir. Bina yüzeyine yansıyacak ısı yalıtım levhasının kalınlığı dikkate alınmalıdır. İskelenin doğrudan güneşe veya rüzgara bakan cepheleri, gerekirse naylon delikli branda ile örtülerek uygulama esnasında çimento esaslı ürünlerin zarar görmesi engellenmelidir.
3.2 Cephede açık kalan bölgeler yalıtılmalı, ısı yalıtım malzemesine herhangi bir yerden su sızması engellenmelidir.
3.3 Uygulama +5°C ile +35°C aralığında yapılmalıdır.

4. Su Basman Profilinin Yerleştirilmesi
4.1 Su basman profilinin ölçüsü, uygulanacak yalıtım levhası kalınlığına göre değişir. Seçilecek profil, kaplama kalınlığı da hesaba katılarak, ısı yalıtım levhasından 3-5 mm daha geniş olmalıdır. Sistemin ana taşıyıcılarından olan su basman profili, uygulama şartlarına göre ipinde ve terazisinde monte edilebilmesi için 30-50 cm aralıklarla özel dübeller yardımıyla cepheye monte edilir.
Su basman profilinin faydaları;
a) Yapılan uygulamanın düzgün bir şekilde başlaması için bir mastar görevi görür.
b)     Yapının temelinden gelen su yalıtımını korumak ve ısı yalıtımı sağlaması için kullanılan levha ile binanın dış cephesinde kullanılacak levha kalınlıklarının farklı olması durumunda bir detay çözüm malzemesidir. Ayrıca su damlacıklı tipi sayesinde temele gelen suya yön veren damlalık vazifesi görür.
c)     Bu seviyede oluşabilecek darbelere karşı dayanımı artırır.
4.2 Su basman profili zeminden uygun yükseklikte teraziye alınmalı, cephe ile asarındaki eğriliklerin önlenmesi amacıyla uygun su basman takozu ile desteklenmelidir.
4.3 Su basman profilleri arasında 2-3 mm boşluk bırakılmalı, profiller birbiri üzerine bindirilmemelidir.
4.4 köşe birleşiminde 45° açı ile uçlar kesilerek profiller düzgün bir şekilde birleştirilmelidir.

5. Isı Yalıtım Levhalarının Yapıştırılması
5.1 Temiz bir kova içerisine yaklaşık 5,5-6,5 litre temiz su ilave edilir. Üzerine 25 kg’lık ısı yalıtım levhası yapıştırma harcı ilave edilerek topak kalmayacak şekilde düşük devirli bir mikser yardımı ile karıştırılır. Hazırlanan harç 3-5 dakika dinlendirildikten sonra kullanıma hazır hale gelir.
5.2 Uygulama yüzeyinin düzgünlüğüne göre iki çeşit yapıştırma metodu vardır:
5.2.1 Tüm Yüzeye Yapıştırma Metodu: Isı yalıtım levhasının tamamına bir mala veya uygun taraklı mala ile yapıştırma harcı sürülür ve taraklanır. Genelde düzgün cephelerde uygulanabilir. Dış kenarlara yapıştırıcı gelmemesine dikkat edilmelidir.
5.2.2 Şerit ve Noktasal Sürme Metodu: Isı yalıtım levhasının tüm kenarlarına şerit halinde ve orta bölümlerine ise noktasal olarak mala ile yapıştırma harcı sürülür. Etkili bir sonuç için yalıtım levha yüzeyinin en az yüzde 40’ının yapıştırıcı ile kaplanmış olması gerekmektedir. Dış kenarlara yapıştırıcı gelmemesine dikkat edilmelidir.

6. Isı Yalıtım Levhalarının Montajı
6.1 Yalıtım levhaları su basman profiline oturtularak yerleştirilir. Levhalar cephenin alt kısmından başlanarak yukarı doğru aralıksız, cephe ve köşelerde şaşırtmalı olarak döşenmelidir. Levhaların düzgün döşenmesini ve iyi yapışmayı sağlamak için levhaların yüzeyine geniş yüzeyli mastar ile vurulmalıdır.
6.2 Levhaların arasında boşluk kalması durumunda bu boşluklar ek parçalar kesilerek kapatılmalıdır. Yeterli kuruma sağlandıktan sonra yüzeydeki seviye farkları levhaların birleşim yerlerinde tıraşlanıp giderilmelidir.
6.3 Yapıştırıcı taşmamalı, gerekirse taşan bölümler spatula ile temizlenmelidir.
6.4 Şaşırtmalı döşeme yapabilmek için kenarlarda bir tam, bir yarım levha kullanılmalı ve üst üste binmiş bir döşeme yapılmalıdır.
6.5 Levha ek yerlerinin pencere, kapı gibi boşluklara gelmesi engellenmelidir, böylece çatlaklar önlenmiş olur.
6.6 Kaplanacak binalarda bulunan dilatasyon derzleri, uygun dilatasyon profilleri kullanılarak sistem üzerine taşınmalıdır.

7. Isı Yalıtım Levhalarının Dübellenmesi
7.1 Yapıştırma işleminden en az 24 saat sonra ve kurumanın tam olarak gerçekleştiğinden emin olduktan sonra dübelleme işlemine başlanabilir. Kullanılan ısı yalıtım levhasının türü, dübel atılacak yerin tuğla, gazbeton, beton olması gibi hususlar dikkate alınarak uygun dübel türü tercih edilmelidir.  
7.2 Dübelleme, cepheye yapıştırılmış ısı yalıtım levhalarını yüzeye mekanik olarak tespit eder. Böylece sistemi rüzgar ve türbülansın etkilerine karşı korur.
7.3 Sistemde kullanılan levha çeşitlerine ve cephenin yapısına göre farklı tipte ve boyutta dübeller tercih edilmelidir. Aynı zamanda cephenin yüksekliği ve rüzgar şiddeti de düşünülerek her levha başına düşecek dübel adedi de belirlenmelidir. Özellikle binanın kenarlarında, rüzgarın çekme kuvvetinden dolayı kullanılacak dübel sayısı artırılmalıdır.
7.4 Panç ve havşa kullanılarak levha yüzeyine dübel başları gizlenebilir. Yapılan işin kalitesini olumlu yönde etkiler ve işi gösterir. Levha tipine ve cephe yüzeyine uygun seçilen matkap ucu ile levha üzerinde dübel deliği delinir.
7.5 Dübel yerlerinin doğru seçilmesi ve yeterli miktarda dübel kullanılması, sistemin performansı açısından son derece önemlidir.
8. Köşe ve Kenar Detaylarının Uygulanması
8.1 Bina köşelerinin mukavemetini artırmak için tercihen köşe profili veya alüminyum köşe profili kullanılır.
8.2 Fileli köşe profilleri kullanıldığında sistem donatı filesi ile profil filesinin, tutunmayı artırmak için en az 10 cm üst üste bindirilmesi gereklidir.
8.3 Alüminyum köşe profilleri ise önce yüzey sıvası ile köşelere yerleştirilir, daha sonra üzerine donatı filesi gerilir.
8.4 Pencere ve kapı detaylarında ise çatlamaları önlemek için mutlaka sistem donatı filesi ile diyagonal takviye yapılır.
8.5 Binalardaki çıkmaların alt köşelerinde ve kapı, pencere lentolarında düzgün bitişler sağlamak ve su sızmasını engellemek için ilk kat sıvanın içerisine damlalık profilleri yerleştirilir.

9. Sıva ve Donatı Filesinin Uygulanması
9.1 Temiz bir kova içerisine yaklaşık 5,5-6,5 litre temiz su ilave edilir. Üzerine 25 kg’lık elyaf katkılı ısı yalıtım levhası sıvama harcı ilave edilerek topak kalmayacak şekilde düşük devirli bir mikser yardımıyla karıştırılır. Hazırlanan harç 3-5 dakika dinlendirildikten sonra kullanıma hazır hale gelir.
9.2 Sıvama harcı düz çelik mala veya 6-8 mm taraklı mala ile yüzeye uygulanır.
9.3 İlk kat sıva kurumadan donatı filesi ek yerlerinden en az 10 cm binili olarak cepheye uygulanır. Donatı filesi mala yardımı ile ilk kat sıva içerisine gömülür.
9.4 İkinci kat sıva yaş uygulama ile file üzerine uygulanmalı ve toplam sıva kalınlığı iki katta en az 3-4 mm olmalıdır. Toplam sıva kalınlığının 1/3’ünün file üzerinde kalması sağlanmalıdır.
Bazı uygulamalarda yaş üstü yaş olacak şekilde de tek seferde sıva yapılabilir.
9.5 Darbelere maruz kalacak veya yüksek mekanik dayanım isteyen bölgelerde panzer file kullanılmalıdır.

10. Astar Uygulaması
10.1 Akrilik esaslı, kullanıma hazır çok amaçlı astar sıvanın kuruması beklendikten sonra (en az 48 saat sonra) rulo yardımı ile homojen şekilde yüzeye uygulanır. Astar, üzerine kaplanacak dekoratif sıvanın sistem ile aderansını artırır, kaplamanın sarfiyatını azaltır ve dekoratif sıva içerisindeki karışım suyunun çabuk çekilerek ürünün çatlamasını önler. 10.2 Hava koşullarına bağlı olarak süre değişimleri olmakla beraber, cepheye sürülmesinden yaklaşık 12-24 saat sonra dekoratif kaplama uygulamasına geçilebilir.

11. Dekoratif Sıva Uygulaması
11.1 Temiz bir kova içerisine yaklaşık 5,5-6,5 litre temiz su ilave edilir. Üzerine 25 kg’lık dekoratif sıva, tercihen düşük devirli bir mikser ile topak kalmayacak şekilde karıştırılır. Hazırlanan harç 2-3 dakika olgunlaşması için dinlendirilir ve tekrar karıştırılarak uygulanır. Kaplama malzemesi yüksek aderans ve dayanım özelliğine sahiptir.
11.2 Kaplama malzemesi, astar uygulanmış cephe üzerine çelik mala ile uygulanmalı ve eşit kalınlıkta tüm yüzeye yayılmalıdır. Uygulama kalınlığı en büyük agregaya göre hazırlanmalıdır.
11.3 En geç 10 dakika içerisinde malzeme henüz ıslakken plastik mala ile dairesel hareketler yaparak sıvaya desen verilmelidir.
11.4 Uygulama esnasında şiddetli rüzgar olmamalı, hava sıcaklığı +5°C ile +35°C arasında olmalıdır.
11.5 Mümkünse ara vermeden uygulanmalı, ara verilmesi gerekirse yüzeyi yaklaşık 20 m2lik alanlara bölerek ayrı ayrı uygulama yapılmalıdır.
11.6 Çimento esaslı son kat kaplama beyaz renkte olduğu için üzeri solvent içermeyen akrilik dış, cephe boyası ile istenilen renkte boyanabilir.