Türkiye Hazır Beton BirliÄŸi (THBB), ülkemiz ekonomisine önemli katkılar sunan hazır beton sektörünü 2021 yılı özelinde bilimsel olarak analiz eden “Hazır Beton Sektör Raporu”nu yayımladı. Türkiye Ä°statistik Kurumu (TÜÄ°K), T.C. Merkez Bankası, Türkiye Odalar ve Borsalar BirliÄŸi (TOBB) verileri ile THBB üyelerinin, THBB dışındaki üreticilerin ve tedarikçilerin saÄŸladığı bilgiler ışığında hazırlanan Rapor, Türkiye ekonomisi, inÅŸaat sektörü ve hazır beton sektörüne yönelik detaylı analizler, deÄŸerlendirmeler ve projeksiyonlar içeriyor. Ä°nÅŸaat ve inÅŸaat sektörüne hizmet eden diÄŸer sektörlerin sürdürülebilir büyümesinin, ancak bütüncül bir kalkınma modeli ile hayata geçebileceÄŸine dikkat çeken Rapor, "Ä°nÅŸaat Sektörü Strateji Belgesi"nin bir an evvel hazırlanmasının ve uygulanmasının gerekliliÄŸini vurguluyor.

Türkiye, hazır beton üretiminde Avrupa’nın lideri konumunu sürdürmektedir
Türkiye’de standartlara uygun beton üretilmesi ve inÅŸaatlarda doÄŸru beton uygulamalarının saÄŸlanması için 34 yıldır çalışan THBB, kalite, çevre, sürdürülebilirlik ve iÅŸ güvenliÄŸi uygulamalarıyla inÅŸaat, hazır beton ve ilgili sektörlerin geliÅŸimine büyük katkı saÄŸlamaktadır.

Hazır beton sektörü, 2020 yılı resmî verilerine göre 24 milyar Türk lirasını aÅŸan cirosu, 33 bini aÅŸan istihdam hacmi ve yıllık 95 milyon metreküpü bulan üretimiyle Türkiye ekonomisi ve inÅŸaat sektörü açısından çok önemli bir yerde durmaktadır. Ülkemiz, hazır beton üretiminde 2009 yılından bu yana Avrupa’nın lideridir. Sektörümüz, inÅŸaat sektörüne ve buna baÄŸlı olarak ülke ekonomisine büyük katkı saÄŸlamaktadır. Bu durum, hazır beton sektörünün inÅŸaat sektörünün en temel kolu olduÄŸunu göstermektedir.

2020 yılında Türkiye, virüsün ekonomik etkilerinden hızlı bir ÅŸekilde sıyrıldıktan sonra 2021 yılında ciddi bir performans ortaya koymuÅŸtur

Pandeminin etkilerinin esaslı olarak görülmeye baÅŸlandığı 2020 yılında Türkiye, virüsün ekonomik etkilerinden hızlı bir ÅŸekilde sıyrıldıktan sonra 2021 yılında ciddi bir performans ortaya koymuÅŸtur. Özellikle yılın ilk yarısında, pozitif küresel konjonktürün etkisi ile ivme kazandığı görülmüÅŸtür. Türkiye yılın ilk yarısında salgınla mücadelede baÅŸarılı sayılabilecek bir model tesis etmesi ve güçlü büyüme verileri ile pek çok ülkeye kıyasla pozitif bir görünüm sergilemiÅŸtir. Son çeyrekte döviz kuru sepetinin Türk lirası karşısında %55,4 oranına varan dalgalanması, enflasyondaki yükseliÅŸin en önemli belirleyicisi olmuÅŸtur. Tüm bunlara raÄŸmen Türkiye ekonomisi ikinci çeyrekteki göz dolduran performansından sonra üçüncü çeyrekte %7,4 ile tarihsel ortalamasının üzerinde bir büyüme sergilemeyi baÅŸarmıştır. Üçüncü çeyrekte aşılamadaki güçlü ivme, kısıtlamaların hafifletilmesi, turizm faaliyetindeki toparlanma eÄŸiliminin belirginleÅŸmesi, sanayi ve hizmetler sektöründeki üretim büyümeyi desteklerken, inÅŸaat ve tarım sektörleri dönemlik büyümeyi sınırlamıştır.

2020 yılında inÅŸaat sektörü bir türlü ivme kazanamamıştır

Türkiye'nin lokomotif sektörlerinden birisi olarak bilinen ancak son yıllarda bu performansının çok gerisinde kalan inÅŸaat sektörü 2017 yılından sonra ciddi bir daralma sürecine girmiÅŸtir. 2020 yılında COVID-19 pandemisinin etkisi ve daha sonra ekonomide yaÅŸanan sorunlar nedeniyle sektör bir türlü ivme kazanamamıştır. Dönemsel olarak deÄŸerlendirilebilecek olumlu geliÅŸmeler ise kısa süreli etki yaratmıştır. Türk inÅŸaat sektörünün eski günlerine dönmesi ekonomik belirsizliklerin giderilmesi kadar inÅŸaat sektörünün de yıllardır geciktirdiÄŸi çok yönlü dönüÅŸümü bir an evvel hayata geçirmesine baÄŸlıdır.

8 çeyreklik küçülmeden sonra 2020 yılının üçüncü çeyreÄŸinde %3,2'lik büyüme yakalanmıştır. Buradaki en önemli etki, pandemi kısıtlamaları nedeniyle geciken talepler ve konut kredi faizlerinin düÅŸmesi sonucunda sektörün canlanması olmuÅŸtur, ancak, bu olumlu tablo sadece bir çeyrek sürmüÅŸ ve 2020 yılının son çeyreÄŸinde %15'lik çok keskin bir daralma meydana gelmiÅŸtir. Bu daralma %6,2 büyüyen GSYÄ°H dikkate alındığında oldukça dramatik gözükmektedir. 2021 yılında ise baz etkisi nedeniyle ilk iki çeyrekte inÅŸaat sektörü %3'ün biraz üzerinde büyüme kaydetmiÅŸtir. Bu büyüme yine de GSYÄ°H'nin gerisinde kalmıştır. Üçüncü çeyrekte ise %6,7'lik daralmada hem talebin azalması hem de baz etkisi etkili olmuÅŸtur. Son 10 yılda Türkiye ekonomisi yıllık ortalama %5,2 büyüme gerçekleÅŸtirirken, bu oran inÅŸaat sektöründe %5,6 olmuÅŸtur.

2021 yılında hazır beton fiyatı ÜFE'nin gerisinde kalmıştır

2021 yılında ÜFE %80 artış gösterirken, Hazır Beton Fiyat Endeksi %71 oranında artmıştır. Kısacası hazır beton fiyatı ÜFE'nin gerisinde kalmıştır. Ham madde, enerji ve akaryakıt fiyatlarındaki yüksek artışa raÄŸmen hazır beton üreticileri hazır beton fiyatını enflasyonun altında tutabilmiÅŸtir. Malzeme kaynaklı inÅŸaat maliyet endeksinin %86 arttığı da bu analiz kapsamında dikkate alınmalıdır. 2019 yılı hariç son beÅŸ yılda hazır beton fiyatındaki deÄŸiÅŸim ÜFE'nin sürekli altında kalmıştır. 2017-2021 yılları arasında ÜFE %273, dolar kuru ise %307 artış göstermiÅŸtir. Bu artış hazır beton fiyatında %193 olarak kalmıştır. Kısacası ÜFE'ye oranla %80'lik, dolar kuruna göre ise %114'lük bir kayıp yaÅŸanmıştır.

Hazır beton üretim maliyetinin yaklaşık %70 oranında döviz kuruna baÄŸlı olduÄŸu tespit edilmiÅŸtir

2021 yılında sektörü yüksek enflasyon, ilk el konut satışlarının yeterli seviyede olmaması ve yılın son döneminde döviz kurundaki ani ve aşırı yükseliÅŸ kaynaklı ham madde fiyatlarının artması olumsuz etkilemiÅŸtir. Özellikle sabit fiyatlı sözleÅŸmeler, ham madde fiyatlarındaki ani ve yüksek artışla hazır beton üreticisini maÄŸdur etmiÅŸ, sektörün maliyet ve fiyatlandırma politikasında sorunlar yaÅŸatmıştır. Nakit akış yönetimi, alacak ve risk takibi ve pazar analizi de firmaların sorun yaÅŸadığı konular olmuÅŸtur.

Hazır beton sektöründeki girdiler her ne kadar yerli gözükse de döviz kuruna baÄŸlılıkları yüksektir. THBB tarafından yapılan bir araÅŸtırma kapsamında hazır beton üretim maliyetinin doÄŸrudan ya da dolaylı olarak yaklaşık %70 oranında döviz kuruna baÄŸlı olduÄŸu tespit edilmiÅŸtir.

2021 yılında hazır beton sektörü tüm olumsuzluklara raÄŸmen büyümeyi baÅŸarmıştır

Hazır Beton Sektörü Raporu ile ilgili deÄŸerlendirmelerde bulunan Türkiye Hazır Beton BirliÄŸi Yönetim Kurulu BaÅŸkanı Yavuz Işık, “2020 yılına oranla sektör için daha stabil bir yıl olan 2021 yılında hazır beton sektörü bütün olumsuzluklara raÄŸmen büyümeyi baÅŸarmıştır. Hazır beton sektörünün 2021 yılında %10-%15 arasında bir büyüme gerçekleÅŸtirdiÄŸi tahmin edilmektedir.” dedi.

2022 yılı ile ilgili deÄŸerlendirmelerini de paylaÅŸan Yavuz Işık, “2022 yılında hazır beton sektörünün kötümser senaryoda %5 oranında küçüleceÄŸi, iyimser senaryoda ise %10 kadar büyüyebileceÄŸi tahmin edilmektedir." dedi.
Ülkemizde inÅŸaat sektörünün dönem dönem ritmini kaybetse de uzun vadeli trendin hep büyüme yönünde olduÄŸunun altını çizen Yavuz Işık, ÅŸöyle konuÅŸtu: “Asgari 50 yıllık servis ömrü ile tasarlanan konutlar sürekli bir dönüÅŸüme girmek zorundadır. Nüfus artışı, yeni altyapı ve üstyapı ihtiyaçları doÄŸurmaktadır. Mevcut konut stokunun kentsel dönüÅŸüm süreci ile yenilenmesi deprem riski yüksek bu coÄŸrafyada gecikmeden hayata geçirilmesi gereken bir zorunluk olmaya devam etmektedir. Orta ve uzun vadede sıfır karbonlu ve enerjili yapılar yasal bir zorunluluk ve toplumdan gelen bir talep olarak yeni yenilenme ihtiyaçları doÄŸuracaktır. Büyüyen sanayi, artan ulaşım ve enerji ihtiyaçları sürekli gündemde olacaktır. Kısacası inÅŸaat sektörü ve dolayısıyla hazır beton sektörü geliÅŸmekte olan ülkemizin büyüme ve geliÅŸme yolculuÄŸunda önemli bir rol üstlenmeye devam edecektir.”

"Ä°nÅŸaat Sektörü Strateji Belgesi"nin bir an önce hazırlanmasını ve uygulanmasını önemsiyoruz

Ä°nÅŸaat ve inÅŸaat sektörüne hizmet eden diÄŸer sektörlerin sürdürülebilir büyümesinin ancak bütüncül bir kalkınma modeli ile hayata geçebileceÄŸini ifade eden Yavuz Işık, “Bu model ülkenin sürdürülebilir kalkınması için de elzemdir. Bu nedenle "Ä°nÅŸaat Sektörü Strateji Belgesi"nin bir an önce hazırlanmasını ve uygulanmasını önemsiyoruz. Bu stratejiye uygun olarak da hazır beton sektörü ve diÄŸer ilgili bütün sektörler kendi stratejilerini ve yol haritalarını belirlemelidir.” diye konuÅŸtu.

Ä°klim deÄŸiÅŸikliÄŸi ile mücadele kapsamında hazır beton sektörüne öncülük edeceÄŸiz

2021 yılı sonunda ülkemizin Paris AnlaÅŸması'nı imzalayıp onaylaması ile inÅŸaat ve diÄŸer birçok sektör için yeni bir sayfa açıldığını belirten Yavuz Işık, "Paris Ä°klim AnlaÅŸması'nın onaylanması bir yandan Türkiye’nin kendi iklim deÄŸiÅŸikliÄŸi planlarını uygularken diÄŸer yandan da taraf ülke olarak çıkarlarını koruması ve dönüÅŸüm için gereken finansmanı almak için akredite olması anlamına gelmektedir. Bu kapsamda inÅŸaat sektörünün ve elbette hazır beton sektörünün üzerine düÅŸen görevler olacaktır. BirliÄŸimiz, ülkemizin iklim deÄŸiÅŸikliÄŸi ile mücadele kapsamında 2030 ve 2053 hedeflerine yönelik taahhütlerini yerine getirmesi için hazır beton sektörüne öncülük etmeyi amaçlamaktadır. Kısa ve orta vadede hem inÅŸaat sektöründe hem de inÅŸaat malzemeleri sektöründe yeÅŸil ve dijital dönüÅŸümün, düÅŸük karbon ve döngüsel ekonominin, bütünleÅŸik tasarımın, yapı bilgi modellemesinin, enerji verimliliÄŸinin daha çok gündemde olacağı öngörülmektedir.” dedi.

2021 Yılı Hazır Beton Sektör Raporu’na Türkiye Hazır Beton BirliÄŸi web sitesinden (https://panel.basinlistem.com/UrlRedirect.ashx?Mail=yaziisleri@b2bmedya.com&MailID=19469068&url=https%3a%2f%2fwww.thbb.org%2fsektor%2fhazir-beton-sektor-raporu%2f2021-yili-hazir-beton-sektor-raporu%2f ) ulaÅŸabilirsiniz.