Yalıtım Dergisi 94. Sayı (Ocak 2012)

YALITIM • OCAK 2012 31 göstermektedir. Yangına dayanıklı hale getirilmesi gereken en önemli bölümler; döşemeler ile yangın duvarları üzerlerindeki elektrik ve mekanik tesisat geçişleri, çatıya çıkan boşluklar, elektrik ve mekanik tesisat şaftları, elektrik pano odaları, yangın kaçış merdivenleri ve holleri, mutfak- lar, asansörler, pompa ve kazan dai- releri ile yanıcı ve patlayıcı sıvıların bulunduğu hacimlerdir. Yapı içerisinde oluşturulan yangın duvarları ve döşemeleri ile yangın anında ortaya çıkan alev, duman ve zehirli gazların yayılması geciktirilir. Bu şekilde, yangın esnasında kaçış koridorlarının ve yangın merdivenle- rinin alev ve dumandan etkilenmesi geciktirilerek, bina sakinlerinin zama- nında binayı terk etmesi sağlanır. Günümüzde gelişen teknolojiyle paralel olarak, inşaa edilen yapıların fonksiyonelliği kadar güvenliğinin de ön planda tutulması gerekir. Özel- likle halkın ortak kullandığı yapılarda tasarım, güvenlik ön planda olacak şekilde yapılmalıdır. Yangın merdi- venleri ve kaçış koridorları tehlike ve yangın anında insanların haya- tını kurtarmayı sağlayan alanlardır. Bu alanların gerekli önlemler alına- rak tasarlanması sonucunda yangın anında oluşabilecek can kayıpları büyük oranda azalacaktır. 2.1. Döşemeler Yapıların projelendirilmesi aşama- sında tasarlanması gereken ve yangı- nın ilerlemesinde önemli rol oyna- yan döşeme sistemlerinin yangına dayanımlı olarak tasarlanması veya dayanımlı hale getirilmesi, yapının yangın güvenliğinin sağlanmasında önemli rol oynamaktadır. Dikey doğrultuda, özellikle yan- gının aşağıdan yukarıya doğru yayıl- ması prensibine dayanarak, katlar arası yangın yalıtımının sağlanması için katların tavan ve döşemelerinde bulunan tesisat geçişlerindeki tüm boşlukların yangına dayanımlı malze- meler kullanılarak alev, gaz ve duman geçişini engelleyecek hale getirilmesi gerekmektedir. Bu şekilde her kat bir yangın zonu oluşturacak ve yangının bir kattan diğer bir kata geçişi belirli bir süre durdurulacaktır. 30,50 metre yükseklikten daha az yapılarda döşemeler için istenen yan- gın dayanımı en az 60 dakika olma- lıdır. 30,50 metreden daha yüksek yapılarda ise döşemeler için olması gereken yangın dayanım değeri 120 dakika olmalıdır ve bu sistem, yağ- murlama tipi yangın söndürücü sis- temlerle desteklenmelidir. Bu esaslara bağlı olarak yapılarda temel olarak aşağıda belirtilen alan- larda dikey yönde yangın yalıtımı yapılmalıdır. • Mekanik şaftlar ve döşemede açılmış delikler ve diğer geçişler • Elektrik şaftları ve döşemeden geçiş yapan serbest kablo ve kablo tavaları • Elektrik odaları, pano ve trafo merkezlerindeki döşemeden geçiş yapan dikey yöndeki elektrik tesisatları • Mutfak ve kazan dairesi tavan ve döşemelerinden geçiş yapan mekanik tesisatlar • Döşemeden geçen dilatasyon derzleri Yukarıdaki detaylara göre, döşeme veya tavan cinsine ve içerisinden geçiş yapan malzeme detayına göre uygulanması gereken pasif yangın durdurucu ürünler doğru tespit edil- melidir. 2.2. Duvarlar Yüksek binalarda çöp, haberleşme, evrak, teknik donanım, elektrik ve mekanik şaft gibi düşey tesisat şaftı ve baca duvarlarının yangına en az 120 dakika ve kapaklarının en az 90 dakika dayanıklı ve duman sızdırmaz olması gerekir. Ayrıca bu duvarlarda yangının diğer mahallere geçişini sağ- layacak delik, boşluk bulunmamalıdır. Bu tür boşlukların çevresi her türlü Şekil 1. Örnek yatay ve düşey yangın zon sistemi Şekil 2. Döşeme geçişlerinde yangın bölümlendirmesi