Yalıtım Dergisi 89. Sayı (Mart-Nisan 2011)

62 YALITIM • MART / N‹SAN 2011 kullanarak optimum yal›t›m kal›n- l›klar› ve geri ödeme süreleri he- saplanm›flt›r [7]. Yine ayn› yazar›n bir di¤er çal›flmas›nda, binalar›n d›fl duvarlar›ndaki optimum yal›t›m ka- l›nl›¤›, y›ll›k ›s›tma ve so¤utma yük- lerine dayand›r›larak analiz edil- mifltir. Bunun için y›ll›k ›s›tma ve so¤utma derece saatleri hesaplana- rak, ekonomik model P1-P2 meto- duna göre belirlenmifltir [8]. Kaynakl› [9], Bursa’daki binala- r›n d›fl duvarlar› için 1992’den 2005’e kadar d›fl hava s›cakl›k de- ¤erleri dikkate al›narak ›s›tma mev- simi için derece-saat de¤erleri he- saplanm›fl ve optimum yal›t›m ka- l›nl›¤› belirlenmifltir. Hasan [10], duvarlar›n optimum kal›nl›¤›n› bul- mak için ömür maliyet analizini ve Derece Gün fikrini kullanm›flt›r. Sonuç olarak duvar yap›s›n›n tiple- rine ba¤l› olarak geri ödeme peri- yodunun polistiren yal›t›m› için 1 ile 1.7 y›llar› aras›nda, taflyünü yal›- t›m› için ise 1.3 ile 2.3 y›llar› aras›n- da de¤iflti¤ini göstermifltir. Çomak- l› ve Yüksel [11], Erzurum, Kars ve Erzincan gibi Türkiye’nin en so¤uk üç flehri için optimum yal›t›m ka- l›nl›¤›n› Derece Gün say›lar›n› esas alarak araflt›rm›fllar. fiiflman vd. [12], dört farkl› Derece Gün de¤erlerine sahip olan ‹zmir, Bursa, Eskiflehir ve Erzurum illeri için d›fl duvarlar ve çat›n›n optimum yal›t›m kal›n- l›klar›n› belirlemifller. Aksoy ve Ke- leflo¤lu [13], bina kabu¤u yüzey alan› ve yal›t›m kal›nl›¤›n›n ›s›tma enerjisi üzerindeki etkisini görmek amac›yla, dar cepheleri kuzey-gü- ney, uzun cepheleri do¤u-bat› yö- nünde konumland›r›lm›fl pencere- siz bir yap›daki ›s›tma enerjisi mik- tar›, geri dönüflüm süresi ve tasar- ruf oranlar›n› hesaplam›fllar ve yal›- t›m kal›nl›¤›na ba¤l› olarak % 19 ile % 77 aras›nda de¤iflen enerji tasar- rufu elde etmifllerdir. Özel [14] di- namik yaklafl›m ve maliyet analizi- ni kullanarak bina d›fl duvarlar›n›n optimum yal›t›m kal›nl›klar›n› üç farkl› yak›t türü için hesaplam›fl ve Derece Gün metodu ile karfl›laflt›r- m›flt›r. Bu çal›flmada, mevcut ›s› yal›t›m yönetmeli¤ine göre üçüncü bölge- de yer alan Elaz›¤ ili için dört fark- l› yal›t›m malzemesinin optimum yal›t›m kal›nl›klar› hesaplanm›flt›r. Bunun için Elaz›¤ ilinin ›s›tma ve so¤utma Derece Gün de¤erleri göz önünde bulundurularak befl farkl› yak›t türü için her bir yal›t›m mal- zemesinin optimum yal›t›m kal›n- l›klar›, enerji tasarruflar› ve geri ödeme süreleri hesaplanm›flt›r. Ça- l›flmada kullan›lan yal›t›m malze- melerinin ve yak›tlar›n özellikleri Tablo 1 ve 2’de verilmifltir. D›fl Duvarlar›n Is› Kazanç ve Kayb› Binalardaki ›s› kazanç ve kay›p- lar› genel olarak d›fl duvarlardan, pencerelerden, tavan ve döflemeler ile hava infiltrasyonu sonucu ger- çekleflmektedir. Ancak bu çal›flma- da sadece d›fl duvarlarda oluflan ›s› kazanç ve kay›plar› göz önüne al›- narak optimum yal›t›m kal›nl›¤› he- saplanm›flt›r. D›fl duvar›n birim yü- zeyinden oluflan ›s› kazanç ve kay- b› afla¤›daki flekildedir: Burada U toplam ›s› transfer kat- say›s›, ΔT ise gün boyunca de¤iflen d›fl ortam s›cakl›¤› ile sabit iç ortam s›cakl›¤›n›n fark›d›r. Bu durumda derece-gün say›lar›na ba¤l› olarak birim yüzeyden gerçekleflen y›ll›k ›s› kazanç ve kayb› fleklindedir. Duvar›n toplam ›s› transfer katsay›s› ise afla¤›daki gibi yaz›labilir: Burada R i ve R o iç ve d›fl ortam›n ›s›l dirençleri, R w yal›t›ms›z duvar taba- kalar›n›n ›s›l direncidir. R y ise yal›- t›m malzemesinin ›s›l direnci olup afla¤›daki flekilde yaz›lmaktad›r. Burada x yal›t›m malzemesinin ka- l›nl›¤›, k ise ›s›l iletkenli¤idir. R wt yal›t›m malzemesi hariç duvar›n toplam ›s›l direnci olmak üzere toplam ›s› transfer katsay›s› afla¤›- daki gibidir: makale Ürün kodu Yal›t›m malzemesi Is› iletim katsay›s› Fiyat› (W/mK) (TL/m 3 ) X150-0278 XPS (foamboard) 0.035 314.29 S102-0269 EPS (izopor ) 0.037 126.67 C306-0028 Camyünü 0.042 240 T409-0027 Taflyünü 0.040 426.678 Tablo 1: Yal›t›m malzemelerinin ›s› iletim katsay›lar› ve birim fiyatlar› [16] Yak›t türü Fiyat›, C f H u η ‹thal kömür 0.565 TL/kg 29.307*10 6 J/kg 0.65 Fuel-oil 1.960 TL/kg 41.344*10 6 J/kg 0.80 Do¤al gaz 0.735 TL/m 3 34.541*10 6 J/kg 0.93 Elektrik 0.283 TL/kWh 3.600*10 6 J/kWh 0.99 LPG 3.752 TL/kg 46.473*10 6 J/kg 0.92 Tablo 2: Yak›tlar›n ve ›s›tma sistemlerinin özellikleri [17] (1) (2) (3) (4) (5)