TEMMUZ-AĞUSTOS YIL: 2 SAYI: 7 FİYATI: 300.000 TL.
lığı Sektlnıl Yayıııcılık Taııtı■ n Fıaı:ılık Tlc• .... LU. Jtl. Aılıu Şıılıllıl n Son■lı Yazı ııı.ı Mlıllrl lsmailCEYHAN lıııel '(ayın YliıHımeııl EcvetBINYILDIZ Yayıı~lı EcvetBlt,IYILDIZ NezihTi UTE.NE(KNAUF) JosefBONFI(LBTM) F.Fethi HİNGINAR (TÜRK.YIONG) Prof.Dr.SelmaKURRA(ITU) Prof.Dr.Müjgan ŞEREFl-l.4NQĞLU (YTÜ) Durmuş TOPÇU(DOWTURKIYE) OrhanTURAN(ODE) ........... Cetin AKYAR (METUSAN) fevfikARIBUR~U(ARIMAS) AtillaATALAY(IZOMAS) DemirkaBnARLAS(BETEK) TuncerBEYAZIT(LKI AIMANN) CemCANSEVER.(ORCAN) MuratCEYHA(NliOPUR) BülentÇOLAK (SİKA) _ . Doç.Dr.ŞükraQ DiLMAÇ(TUBITAK) MehmetO.ESi (tıM~GA) . _ Prof.Dr.Nilüf~Er RiCAN(ITU). MelihIBRAHIMQLU(L~ENl INŞ.) Suat KIROĞLU (IZOPOL.!) Prof.Dr.RuhKiAFESÇIOG(LYlE! M) Prof.Dr.D!anÔZGUR(YTU) HüseyinO OĞUZ (TEKAS) UQurÔZOUZ(PADA) Coşkun ŞAKA (SERPO) ErdaTl ÜRK(LEV.ENT iNŞ.) NuriTURHAN (BIRSAN) GündüTzANSE1LYES) Nejat TİLMAC (TÜRKHENKEL) LeventÜNÜVAR (HERAKLİTH) Yı,ıı~ BülentKARA Mlıallllılllrl AsrinBAKIR llnıflk Taının n Un■lım BedriAKINCI Alııııs.ılıl DilerSUNAY Rıık A,ınını: Oluşur Grafik laıkı: Uniform Matbaacılık A.Ş. Cilt OmekMücellithanesi Yıııı■: Ylıetlıı Y.ı: CilekliSk.Zeyneti Apt. No:.2D.81 81020 Acıbadem-Kadıköy/lSTANBUL Tel:0216.3278010Pbx. Faks0:216.3277925 Yalıtım Derglsirıdeki yazı veresimlerihner hakkı saklıdır. izinsiz alınh yapılamaz. © DoOa Yayıncılık Ltd. Şti. 4sektörel haberler 17yalıtıyorum bülent çolak 19bilimsel makale 24bilimsel makale 3obilimsel makale 36s~ktör~I soyleşı 39bilimsel makale taklit ürünlerden tüketici zarar görüyor klasik teras çatılarda sıcaklık farklarından oluşan gerilmeler ... mevcut konutlarda yapı dış kabuğunun enerji etkin yenilenerek geliştirilmesi ısı yalıtımı ile ulusal ekonomi ve çevre korunumu izoder başkanı orhan turan polietilen esaslı yalıtım malzemeleri ve uygulamaları
52teknik yazı 5Gbir firma bir uygulama 60 _ü_ru_· n_ ___ _ tanıtımı 62-~a_r~--ı~-,m-ı --- 64izoder uyurusu izocam asma tavan yapı çatlaklarında sıva fileli çözümler aydaş yapı malzemeleri san. tic. a.ş. genleştirilmiş perlit tuğla knauf fireboard ile yangın yalıtımı yaprak kiremit (shingle) ideal çatı kaplama malzemesi 2. ısı-ses-su-yangın yalıtımı sempozyumu yayın yönelmeni Merhaba değerli okurlar, Yıllardan beri sektör ilgililerinin üzerinde önemle durmasına rağmen yetkililere hala yeterince duyurulamayan bir konu olduğunu biliyorsunuz: "ÜLKEMİZDE iSi YALITIMI YOLU İLE ENERJİ VE DÖVİZ TASARRUFU YAPILMASI". Gerçekten 1974'den günümüze kadar görev yapan tüm hükümetler bu konu ile yeterince ilgilenmemiş ve başka ülkelerde kolayca yapıldığı halde bizim ülkemizde etkin bir enerji-döviz tasarrufu sağlanmamıştır. Oysa, ısı yalıtımı yolu ile her yıl 2,5-3 Milyar Dolar civarında bir döviz tasarrufu sağlanabileceği ve yaratılan bu yeni kaynakla eğitim gibi birçok soruna çare bulunabileceği açıktır. 55. Hükümetin iş başına gelmesiyle durum artık değişecek gibi görünüyor. Zira ülkemizde ilk kez bu hükümetin programında Enerji Tasarrufuna önem verileceği bizzat Sn. Başbakan tarafından Mecliste ifade edilmiştir. Şimdi yapılması gereken, yalıtım sektörü temsilcilerinin hükümete yardımcı olmak üzere onlarla temasa geçmesidir. Umarız duyduklarımız gerçek olur ve Türk insanı da aynı büyüklükteki binasını Avrupalıdan 3-4 misli fazla enerji sarfederek ısıtmaktan kurtulur, sorunlara kaynak arayanlar bürakratlar kaynağın mevcudiyetinden yararlanırlar. Gelecek sayıda görüşmek üzere hoşcakalın. Ecvet BİNYILDIZ
sektörel haberler Form A.Ş.'nin AntalSyhaowroom'u Törenle Açıldı Türkiye'nin en kapsamlı "uygulamalı klima ve yalıtım showroom"u Form AŞ. tarafından Antalya'da açıldı. 32 yıldır klima ve yalıtım konusunda faaliyet gösteren Form AŞ., Antalya Kızıltoprak PTT. meydanında 520 m2'lik 3 katlı showroom-seminer salonu-ofis binasını 11 Haziran tarihinde, kalabalık bir davetli katılımı ile faaliyete geçirdi. 200 m2'lik showroom'da çalışır vaziyette sergilenen Mini Chiller ve Fancoil Sistemi, radyal Kondenser Fanlı Soğutma Grubu, Asma Tavan Tipi Klima Santrallar ve Yuvarlak Kanal uygulamaları ziyaretçiler tarafından büyük ilgi ile karşılandı. Yuvarlak hava kanalları ve Polietilen yalıtım imalatında Türkiye'deki öncü firma olma özelliğini, tanıtılan yeni Kauçuk-Polietilen karışımı Thermaflex A/C adlı yalıtım imalatı ile devam ettiren Form AŞ. yetkilileri bu konuda şu bilgileri verdi; Thermaflex A/C ısı iletkenlik katsayı d=0.032 W/mk ( 1 O °C), su buhar difüzyon direnç faktörü M=5000, alevi taşımaz B1 DiN 4102 teknik özelliklerine sahiptir. Çok flexible yapısı ile özellikle split klima bakır boru yalıtımında, ayrıca soğutma borularında; otel, catering ve dükkan tesisatlarında; soğutucu mağaza reyonları ve vitrinlerinde kullanılabilen, benzeri kauçuk bazlı malzemelere göre son derece ekonomik bir yalıtım ürünüdür. İlgi çeken diğer bir ürün ise Amerikan Lennox firmasının Kanallı Split ve Paket Klima Cihazları ve Doğalgaz-LPG ile çalışan şömineleri idi. 100 yıldır Amerika'da imalat yapan ve sadece 30.000 Btu/h ile 360.000 Btu/h kapasite arasında kanallı klima imalatı yapan ve büyük Amerikan imalatçısı olan firmanın ürünleri, elektrostatik filtre, programlanabilir termostatlar, ekonomizer sistemleri ve diğer birçok özel aksesuar ile sergilenmekte. Form AŞ. 'nin yurtdışı temsilcilikleri tarafından da desteklenen ve yabancı firma yetkililerinin de tanıtım seminerleri için beklemekte olduğu showroom'a yurtdışından da çeşitli kutlamalar geldi. 32 yıldır Doğru Çözüm-Teknik Yaklaşım-Dürüstlük ilkesinden ayrılmayan Form AŞ.'nin uygulamalı tanıtım ofislerinin İstanbul'dan sonra ikinci örneği olan Antalya'ya kısa sürede Ankara açılışının da katılması bekleniyor. 4 Kiremit Altında Su Yalıtımı Semineri Onduline Avrasya AŞ. 17 Haziran 1997 tarihinde İstanbul Princess Oteli'nde "Kiremit Altında Su Yalıtımı Semineri" düzenledi. lsoline Marsilya (Marsilya tipi kiremit altı yalıtım levhası) ile Rufoline S (Alaturka kiremit altı yalıtım levhalarının) tanıtımı yapılan seminerin açılış konuşmasını Satış ve Pazarlama Müdürü Sn. Osman Özpay yaptı. Daha sonra Genel Müdür Sn. Albert Costi ve Genel Müdür Yardımcısı Sn. Şebnem Akerman firma hakkında bilgi verdiler. Her iki ürün ile ilgili detaylı teknik bilgileri Proje Müdürü Sn. Melih Kamil sundu. Görsel olarak da desteklenen seminerde ilginç bir deney olarak kurulan çatı detaylarındaki eğim ve titreşime dayanıklılık gösterisi yer aldı. Kiremit altı yalıtım levhalarının (lsoline Marsilya ve Rufoline S) avantajları ve kullanım detayları ayrıntılı olarak sunuldu. İnşaat malzemesi satıcı ve uygulayıcılarından oluşan kalabalık izleyici kitlesi semineri büyük bir dikkatle takip ederek geniş bir bilgi edinme olanağı buldular.
sektörel haberler OdMe ühendislik'in AnadSoleuminerleri DevaEmdiyor Ode Mühendislik'in düzenlediği "lsı-Ses-Su-Yangın Yalıtımında Yenilikler" konulu seminerler devam ediyor. Geçen aylarda Adana ve Gaziantep'te düzenlenen ve yoğun katılımla izlenen seminerlere Haziran ayında Konya ve Kayseri illerindeki organizasyonlar eklendi. 1 O Haziran 1997 tarihinde Konya Otel Dündar, 11 Haziran 1997 tarihinde Kayseri Şemsettin Turistik Tesislerinde gerçekleşen seminere yörelerde çalışan mühendis, mimar, müteahhit ve teknik görevliler büyük bir katılım gösterdi. Seminere katılan mimar, mühendis ve müteahhitlerden oluşan ilgili konuklar daha sonra Ode Mühendislik'in akşam yemeğinde bir araya geldiler. g Su Bazlı SilikoAnlePxluTsürkiye'de 6 Amerika'da yeni geliştirilmiş 35 sene dayanıklı Su Bazlı Silikon olan Alex Plus mevcut silikonlardan çok özel ve geliştirilmiş özellikleri ile piyasaya sürülmektedir. Mevcut özel1 iklerden bazıları; Antibakteriyel oluşu, kokusuz oluşu, suyla temizlenebilir olması ve boyanabilirlik özelliğiyle silikondan çok daha performanslı bir yalıtım dolgu malzemesidir. Pencereciler, kapı imalatçıları, havalandırma· tesisatları, banyo ve mutfak aksesuarlarının dolgusunda kullanılan ürün, Tema Teknik Malzemeleri tarafından ithal edilmektedir. g izocaSmpor Şenliği Düzenlendi Geleneksel, İzocam Spor Şenliği, 2 Haziran 1997 tarihinde başladı. Bu yıl 2. 'ncisi düzenlenen şenlik Mini Futbol Turnuvası ile start aldı. Şirket bünyesinden, Genel Müdürlük, Taşyünü, Plastikler ile Müteahhit firma ve stajyer öğrencilerin oluşturduğu toplam 9 takımın katılımıyla gerçekleşen ve Bölgemiz Milli hakemlerinden Sayın Erol Selamet'in idare ettiği maçlar sonunda turnuvanın final maçı 27 Haziran 1997 Cuma günü Bakalitspor ile Taşspor arasında oynandı. Gebze tesisleri alanında bulunan Mini Çim Futbol Sahası'nda oynanan final maçı sonrasında Taşspor'a Şampiyonluk Kupası, Bakalitspor'a İkincilik Kupası, Bakımspor'a Centilmenlik Kupası, Murat Şanlı'ya ise turnuvanın Gol Krallığı Kupası ve diğer ödülleri İzocam A.Ş. Genel Müdürü Ali Yalçın tarafından verildi. Final maçı bitiminde düzenlenen bir kokteylle turnuva sona erdi. g izotopYraektkililDearich UnWd and-Bremen Fuarını ZiyarEetti Almanya'nın Bremen şehrinde açılan ve Avrupa'nın en etkin Yapı malzemeleri fuarlarından olan Dach Und Wand Fuarını İzotoprak yetkilileri ile, İstanbul ve Anadolunun yalıtım sahasında önde gelen firmalarının ilgililerinin oluşturduğu bir grup, müştereken ziyaret etti. İlginin yoğun olduğu fuarda özellikle, duvar ve çatılarda uygulanan ısı yalıtım malzemelerinin çok kalın tutulduğu dikkati çekiyordu. g
sektörel haberler _____________ _ izotoprak Satış vePazarlama Toplantısı HiltonOstaeli'nde Yapıldı İzotoprak Satış ve Pazarlama toplantısı 16.07.1997 tarihinde İstanbul Hiltonsa Oteli'nde yapıldı. Genel Md. Metin Erün, Genel Md. Yrd. Salih Dedeoğlu ve İstanbul, Ankara, İzmir, Adana Bölge temsilcilerinin iştiraki ile yapılan toplantıda, ikinci 3 aylık satış rakamlarının hedeflerine ulaştığı tespit edildi. Yeni satış hedefleri ile, satış politikaları ve· reklam konularının ele alındığı toplantı, olumlu bir hava içinde akşam Ortaköy Ziya restaurantta yenilen müşterek yemek ile son buldu. g .. Universite-Sanayi Elele Türk Ytong Sanayi AŞ., üniversitelerimizin mimarlık ve inşaat mühendisliği bölümlerinden derece ile mezun olan başarılı öğrencileri 19961997 öğretim döneminde Ytong Gümüş Plaket Başarı Ödülleri ile ödüllendiriyor. Trakya Üniversitesi Mimarlık (19 Haziran 1997), İTÜ İnşaat müh~ndisliği (1 Temmuz 1997) ve Mimarlık (4 Temmuz 1997), Boğaziç_i Universitesi inşaat Mühendisliği (4 Temmuz 1997), Ortadoğu Teknik Universitesi Mimarlık ve İnşaat Mühendisliği (6 Temmuz 1997) bölümlerini derece ile bitiren başarılı mezunların ödülleri üniversitelerde düzenlenen mezuniyet törenlerinde sahiplerine verildi. ODTÜ Mimarlık Bölümü'nden Mine Özkar, Vehbi İnan, Göksel Soydinç, inşaat Mühendisliği Bölümü'nden Cem Topkaya, Fergüm Berkil, Zeki Aksoy. Boğaziçi Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü'nden Ani Ural, Murat Karaca, Serpil Yılmaz. İstanbul Teknik Üniversitesi'nden İnşaat Mühendisliği Bölümü'nden Ahmet Kaptan, Şevki Köseoğlu, Ali Orkun Akdoğan, Mimarlık Bölümü'nden Gülçin Nida Gürsel, Zafer Süzer, Soner Şahin. Trakya Üniversitesi Mimarlık Bölümü'nden Miray Cengiz, Ayşe Biltekin, İkbal Kapıcı ilk üçe giren öğrenciler oldular. 8 Sodex Kasım'da izmir'de Dünya Fuar Yapım tarafından 03-06 Mayıs 1997 tarihleri arasında İstanbul Dünya Ticaret Merkezi'nde düzenlenen SODEX'97'nin, İzmir'deki kolu olan SODEX'97 İzmir, (Soğutma, Doğalgaz, LPG, Tesisat, ısıtma, Havalandırma, Yalıtım ve Klima Teknolojileri Fuarı) 13-16 Kasım 1997 tarihleri arasında İzmir Kültürpark Enternasyonal Fuar Alanı'nda düzenlenecek. Türkiye'nin en büyük ihtisas fuarı olarak soğutma, ısıtma, doğalgaz, havalandırma ve yalıtım sektöründeki üretici, distribütör, alıcı ve yatırımcıların büyük buluşmasına sahne olan SODEX, Türkiye'nin en büyük turizm yatırımlarının yapıldığı Ege Bölgesinin merkezi İzmir'de bu amaçlarla düzenleniyor. g izocam Pikniği Yapıldı İzocam personeli ve aileleri arasında iletişim kurabilmek ve çalışanlara motivasyon sağlamak amacı ile her yıl düzenlenen İzocam pikniği, bu yıl 27 Haziran Cumartesi günü Maşukiye-Subaşı Turistik Tesisleri'nde yapıldı. İzocam personeli ile ailelerinin davetli olduğu pikniğe Gebze, lstanbul, Bursa, Ankara, İzmir, Antalya ve Beylikdüzü tesislerinden yaklaşık 450 kişi katıldı. Hoşgeldiniz kokteyli ile başlayan piknik İzocam Genel Müdürü Ali İYalçın'ın konuşmasından sonra, 18 Haziran günü İzocam tarafından sünnet ettirilen personel çocuklarının hediyelerinin verilmesiyle devam etti. Katılımcıların seneye buluşma dilekleriyle piknik sona erdi
sektörel haberler _____________ _ Türk-Hollanda Ortaklı Thermaflex-Form'un YenBi ayilik Anlaşması Polietilen Köpük İzole Boru ve Levha üretiminde Türk-Hollanda ortaklı Thermaflex-Form, yalıtım sektöründe ısı-ses-su-yangın yalıtımında Avrupa'nın ve Türkiye'nin önde gelen kuruluşlarının bayilik ve genel dağıtıcılığını yapan Himerpa ile bayilik sözleşmesi imzaladı. 23 Mayıs 1997 tarihinde yapılan imza töreninde Thermaflex-Form'un Genel Müdürü Tevfik Ceritoğlu yaptığı açıklamada; "Türkiye yalıtım sektörünün tartışmasız öncülerinden Himerpa ile yapılan işbirliği ile daha güçlü olacağız" dedi. Himerpa'nın Genel Müdür Yardımcısı Turgay Yüksel ise "Firmamız bine yakın yerli ve yabancı yalıtım malzemesinin satışını yapmaktadır. Temel ilkemiz bu yalıtım malzemelerinin Türkiye ve Avrupa'da kullanılan standartlara uygun olmasıdır. Thermaflex-Form'un hem ürettiği hem de ithal ettiği ürünlerde kaliteye öncelik vermesi bizi etkilemiştir" dedi. g Ytong Şimdi deGüneydogu'da Güneydoğu Anadolu ve Doğu Akdeniz bölgelerinin kaliteli ve çağdaş yapı malzemesi ihtiyacını karşılayacak Güneydoğu Ytong Fabrikası'nın temeli, 25 Haziran 1997, Çarşamba günü Gaziantep'te Vali Muammer Güler tarafından törenle atıldı. 3. Organize Sanayi Bölgesinde kurulan Güneydoğu Ytong fabrikasının başlangıç kapasitesi 250.000 m3/yıl olup, toplam yatırım tutarı 50 milyon DM'tır. 1998 yılı başında üretime geçecek olan tesis dünyadaki 48'inci, Türkiye'deki 5'inci Ytong fabrikası olacak. Türk Ytong yeni yatırımları ile birlikte yıllık üretim kapasitesini 1 milyon metreküp/yılın üzerine çıkarması ile Türkiye Almanya'dan sonra dünyada en fazla Ytong üretim kapasitesine sahip ikinci ülke olacak. 10 inşaat Malzemesi SanayicDilerni eüi'nin GenKeul rulu Yapıldı İMSAD-İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği'nin 26 Haziran 1997 günü 14. Genel Kurulu'nda 01.06.1997-31.05.1999 dönemi için Yönetim Kuruluna seçilen üyeler; 30 Haziran 1996 günü toplanarak aralarında görev taksimini aşağıdaki gibi gerçekleştirmişlerdir. Başkan: Germiyan Saatçioğlu ·(T.Demirdöküm Genel Md). Başkan Vekili: Fethi Hinginar (T.Ytong Genel Md). Başkan Yrd: Emin Arslan Ava (Meges Boya-Mali ve İdari İş.Gen. Md. Yrd). Başkan Yrd. M.Orhan Özgür (Özgür Aternit-Yön.Krl. Bşk.) Muhasip Üye Güven Cantürk (Yapı Endüstri Mrk. Genel Md). Veznedar Üye: Yaman Özbabacan (lntermart-Genel Md). Üye: Yılmaz Güngör (Martu İnşaatMali Koordinatörü). Üye: Sami Yüksel (Egeplast-Genel Md). Üye: Avni Çomu (Nuh BetonGenel Md). g Metalfo1r9m97 Yılı Bayi Toplantısı Yapıldı Metalform Metal San. ve Tic. A.Ş. 1997 yılı bayi toplantısı Türkiye genelindeki 24 bayisi ve 112 davetli ile Gloria Golf Resort Hotel-Antalya-Belek'de 12-15 Haziran tarihleri arasında gerçekleştirildi. Toplantıda Metalform tanıtım filmi, multi-media gösterimleri, hedefler, yeni yatırımlar ve metal çatı-cephe kaplama ürün yelpazesine kattığı yeni ürünler ile boyalı metale geçiş konusu sunuldu.
sektörel haberler AdanaP'dima apen Teşhir Galerisi Soldan sağa: Kutay Atalay (Pimaş Gen. Md.), Cavit Çıtak (Pimaş Yön.Krl.Bşk.), Oğuzkan Köksal (Adana Valisi) ve Selçuk Bosnalı. Pimapen Pencere Sistemlerini üreten Pimaş, Adana'da Pimapen Teşhir Galerisi açtı. Adnan Kahveci Bulvarı'ndaki geniş bir mekanda açılan Pimapen Teşhir Galerisi'nin kurdelesi, Adana Valisi Oğuzkan Köksal tarafından kesildi. Açılış kokteylinde bir konuşma yapan Pimaş Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Cavit Çıtak, Türkiye'nin herköşesine olduğu gibi günden güne Dünya'ya da yayılan Pimapen'in tüketicileri ile daha direkt iletişimini sağlayan Teşhir Galerileri sayısını artırmak amacında olduklarını anlattı. Binalarda ısı yalıtımı ve enerji tasarrufunda büyük rol oynayan Pimapen PVC Pencere Sistemleri, estetik özelliği ve kullanım kolaylıkları yanında hava kirliliğinin ve ağaç katliamının azalmasında da etkili oluyor. Adana ve çevre illerdeki sektör ilgilileri ile tüketicilere hizmet verecek Pimapen Teşhir Galerisi'nde Pimapen'in tüm serileri bir arada görülebilecek ve bilgi alınabilecek. g AtillAatalaizyomas Şirketler Grubu'nun PazarlaKmoaordinatörü Oldu Yalıtım sektöründe yılların birikimine dayalı tecrübesiyle tanınan ve bu camiayaya 21 yıldır büyük emek vermiş olan Atilla Atalay izomas Şirketler Grubu'nun Pazarlama Koordinatörlüğüne getirildi. inşaat Mühendisi olan Atilla Atalay işletme Fakültesi ve Pazarlama Master diplamasına da sahip bulunuyor. Deteks Sika, Onduline firmalarında pazarlama ve genel müdürlük görevlerinde bulunan Sn. Atalay, sektördeki hizmetlerine genel müdür olarak Besan, Bekatsan, Esma, Metro şirketler grubunda ve 5 yıla yakın S.Türkeş-F.Akkaya şirketler grubunda Genel Müdür Yrd. ve Pazarlama Müdürlüğü yaparak devam etmiş bulunuyor. Başarılı çalışmaları ve sevilen kişiliği ile sektörün tanıtığı Sn. Atilla Atalay'a yeni görevinde biz de başarılar diliyoruz. g 12 4. Yılını Kutlayan lsı, Ses, Su, İzolasyoncuları Derneği izoder "lsı Yalıtım Yılı"nda Sizleri Uyarmayı BirGörev Sayıyor izoder'in 27 Haziran 1997 günü basında çıkan duyurusunda yalıtım alanında Türkiye'de doğru ürün ve malzeme kullanımını yaygınlaştırmak ve enerji tasarrufuna ve çevreye katkı sağlamak hedefleniyor. Yılda yaklaşık 1.500.000 m3 ısı yalıtım malzemesinin kullanıldığı Türkiye'mizde doğru malzeme seçimi ile enerji alanında milyonlarca dolar tasarruf sağlanmasının mümkün olduğu bildirilen duyuruda böyle önemli bir konuda yanlış malzeme kullanımını önlemek amacıyla tüketiciler uyarılıyor ve bu konuda duyarlı davranan bilinçli tüketiciler kutlanıyor. g Ode'nKianradeBnöizlgesi SeminTerrai bzon'da Yapıldı Adana, Gaziantep, Konya ve Kayseri illerinden sonra Trabzon'da da seminer yapıldı. 26 Haziran 1997 tarihinde Trabzon Süleyman Restaurantta düzenlenen seminerde Ode Tanıtım filmi gösterildi. Ardından Sn. Orhan Turan'ın "Yalıtımın Önemi ve Uygulamalarda Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar" başlıklı konuşması yer aldı. Sn. Ali Türker'in "lsıSes-Su-Yangın Yalıtım Uygulamaları" hakkındaki bildirisi slayt gösterisi ile sunuldu. Seminere katılan mimar, mühendis ve müteahhitler verilen akşam yemeğinde bir araya geldiler. g
sektörel haberler YtonAgvruYpaöneticileri istanbul'da Buluştu Avrupa'daki Ytong Şirketlerinin üst düzey yöneticilerinin üç yılda bir yaptıkları toplantı, bu yıl istanbul'da düzenlendi. 55 Avrupalı Ytong Yöneticisinin ve Ytong Holding Başkanı K.Zimmermann'ın da katıldığı bu toplantıda dünyadaki Ytong iştiraki fabrikaların 1996 yılı çalışmaları değerlendirildi. 2000'Ii yıllara doğru dünya Ytong ve İnşaat Sektöründeki gelişmeler tartışıldı. 1996 yılında Ytong grubu 28 ülkede 41 fabrikada 8 milyon m3 Ytong malzemesini üretip pazarlarken 5 yeni fabrikanın da kuruluş çalışmalarını devam ettirmiştir. Söz konusu 46 fabrikadan 25'i direkt olarak Alman Ytong Holding'e ait iken 21'i de Know-How ve Lisans anlaşmalarıyla Ytong'un iştiraki olan kuruluşlar olup birlikte dünyanın en yaygın gazbeton üreten ve teknoloji geliştiren grubunu oluşturmaktadır. Orcan A.Ş.'nin Hadımköy'deki EPS (StyropoTre)s, iüsrietimGe çti Türkiye'nin önde gelen EPS (Styropor) üreticisi Orcan A.Ş. 'nin yeni yatırımı olan tesiste üretime başlandı. Hadımköy'de 5000 m2 kapalı alanda kurulan üretim tesisi yılda 1000 ton kapasite ile hizmet verecek. Topkapı ve Tuzla Aydınlı'da yıllardır üretim yapan tesisler ile birlikte Hadımköy fabrikasının üretim kapasitesi de eklendiğinde Orcan A.Ş.'nin toplam EPS (Styropor) üretim kapasitesi yılda 3000 ton'a ulaşıyor. Son derece modern üretim teknolojisine sahip yeni üretim tesisinde ambalaja yönelik ürünler üretiliyor. Orcan A.Ş. ürün kalitesi, standartlara uygun ürünleri ve yeni üretim tesisi ile sektöründe sağlıklı büyümeye örnek gösteriliyor. 14 Polistürerenticileri Derneği ısı Yalıtım Malzemesi Satıcılarını Uyarıyor Polistren Üreticileri Derneği (PÜD) Haziran ayında Türkiye çapında ısı yalıtım malzemesi satıcılarına gönderdiği bir mektupla dikkatleri çekiyor. PÜD hakkında bilgi verilen mektupta daha sonra EPS'nin tercih nedenleri sıralanıyor. Dünyada 2 milyon ton olan hammadde kullanımının Türkiye'de sadece 14 bin ton oluşuna dikkat çekiliyor. lsı yalıtım bilincinin ve dolayısı ile ısı yalıtım malzemesi tüketiminin artması gerektiğine değinilen mektup ile bu sayede ısı yalıtımı yoluyla % 30 fazla tasarruf olanağının altı çiziliyor. Mektubun son bölümünde ısı yalıtım malzemesi satıcıları şu noktalarda uyarılıyor ve yardımları isteniyor. - lsı yalıtımı yönetmeliğine rağmen yalıtımsız yapılaşmanın önlenmesi için yerel yöneticiler ile yalıtım işbirliği yapılmalıdır. - Tüketici haklarının korunması ve haksız rekabetin önlenmesi için ambalajlara dikkat edilmelidir. Norm ve Standartlara uygun olmayan TSE'siz ve Fason üretim konusunda duyarlı olunmalıdır. Ayrıntılı olarak uyarıların yer aldığı mektup ile satıcı firmalara TSE ve tüketiciyi koruma kanunu kapsamında ayrıntılı bilgiler aktarılarak yardımcı ve duyarlı olmaları isteniyor. Arzu eden okurlar mektubun tamamını PÜD'ün; 0312. 270 34 21-270 42 91-92 telefonlarından isteyebilirler.
sektörel haberler-------------- PimapPen ceSriestemlerini üreten Pimaş Romanya'ya Teşhir GalerAisi tı Türkiye'nin ilk PVC pencere sistemlerini Pimapen marka adıyla üreten ve Türkiye'de sektörün en büyük pazar payına sahip Pimaş, yurtdışındakı teşhır noktalarına bir yenisini daha ekledi. Bükreş'de açılan Pimapen Teşhir Galerisi'nin açılış töreninde Romanya Büyükelçisi Volkan Bozkır, Pimaş yetkilileri ve Romanya'daki sektör iligililerinden oluşan yüz kişilik bir davetli topluluğu katıldı. ~çılış töreninde konuşma yapan Pimaş Genel Müdürü Kutay Atalay, uç bını aşkın Türk firmasının yer aldığı Romanya pazarında hedeflerinin kısa vadeli kar amaçlı ticaret yerine Türk-Romen dostluğunu pekıştırecek bır dayanışma ile uzun süreli bir işbirliği çerçevesinde plastık pencere kavramının Pimapen olarak anılmasını sağlamak olduğunu belırttı. Yurtıçınde geniş bir bayi ağına sahip olan Pimaş, yurtdışında da 19 ülkede 51 Pimapen bayisine sahip bulunuyor. g ProsBetayiler Arıyor İstanbul-Yenibosna-Çobançeşme'deki fabrikasında Proset markası ile inşaat sanayinin ihtiyacı olan ürünlerin imalatını, satışını ve uygulamasını yapan firma, Türkiye genelinde bayilik veriyor. Ürün yelpazesinde ise şunlar yer alıyor. İç ve dış cephe kaplamaları. (Mineral sıvalar). inşaat boyaları. (akrilik, silikon esaslı iç ve dış cephe boyaları). Yalıtım malzemeleri (çimento ve akrilik bazlı su yalıtım malzemeleri) Seramik yapıştırıcıları (çimento ve epoksi esaslı yapıştırıcı harçlar). Derz dolgulmı. Tamir harçları ve kalıp yağları. Endüstriyel zemin kaplamaları. iç ve dış cephe boyalarında 200 standart renk üreten firma isteğe bağlı olarak özel renkler de imal ediyor. 16 Türki7y.e EneKrjiongresi Türkiye 7. Enerji Kongresi ve Uluslararası 2. Enerji Fuarı, Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi Onur Üyesi Cumhurbaşkanımız Sayın Süleyman Demirel'in himayeleri ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın önderliğinde Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi tarafından 3-8 Kasım 1997 tarihinde Ortadoğu Teknik Üniversitesi Kültür ve Kongre Merkezi Ankara'da gerçekleştirilecek Bugüne kadar Türkiye Enerji Kongrelerinin dördü Ankara'da ikisi İzmir'de yapılmış ve 7: Kongre'nin ise ilk defa İstanbul'da gerçekleştirilmesi kararlaştırılmıştır. Ancak, İstanbul Teknik Üniversitesi Rektörü'nün zamanlama ve kapasite açısından en uygun yer olan Maçka Mimarlık Fakültesi tesislerini kongre ve fuar etkinlikleri için tahsis etmemesi nedeniyle, Türkiye 7. Enerji Kongresi ve Uluslararası 2. Enerji Fuarı'nın 3-8 Kasım 1997 tarihleri arasında Ankara'da yapılması kararlaştırılmıştır. Kongrenin açılışı T.C. Karayolları Genel Müdürlüğü Konferans Salonu'nda, kongre teknik oturumları ile paneller ve Uluslararası 2. Enerji Fuarı, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Kültür ve Kongre Merkezi'nde yapılacaktır. Kongrede tebliğ sunacak olan yazarların yoğun istekleri üzerine, tebliğlerin raportörler yerine, yazarları tarafından sunulması uygun görülmüştür. Ayrıca dünyada ve ülkemizde enerji sektöründeki hızlı gelişmeler dikkate alınarak panel konuları da yenide.n belirlenmiştir. g
yalıtıyorum _____ _ Bülent ÇOLAK Sika Deteks A.Ş. Pazarlama Müdürü TaklÜitrünlerTdüeknetZicairaGr örüyor G ünümüz teknolojisinde yalıtım ürünlerini üretmek kimyasal formülleri sahadaki uyg_ulamaları da düşünerek geliştirmek ve üretmek hiç de düşünüldüğü gibi kolay değildir. Bunu başarmak için kimya ve beton laboratuvarlarına sahip üstün bir AR-GE (Araştırma Geliştirme) departmanı, üstün bir üretim tesisi ve bunları pazarda doğru uygulama, doğru ürün, doğru detaylarla tüketiciye sunacak ve bilinçlendirecek teknik bilgi düzeyi yüksek satış ve pazarlama elemanlarına sahip olma~ g_erekir. Bu açıdan bakıldığında firmamız Sika Deteks 25 yıldan beri bu prensiplerle yapı kimyasalları sektöründe lider konumunu sürdürmektedir. Sektörümüzde ISO . 9001 Belgesini alan ilk firma olarak da bunu kanıtlamaktadır. Bu yazıda en başta firmamız olmak üzere diğer birçok dünya üreticisi firmanın da zarar gördüğü taklit üretimlere değinmek istiyorum. Maalesef_bugün için ülkemizde taklit üretimler diğer sektörlerde olduğu gibi, yalıtım sektöründe ve yapı kimyasalları alanında da kendisini _göstermektedir. Hiçbir standart ve kalite koşulları gözetilmeksiniz üretilen taklit ürünler sektörümüze zarar verdiği gibi, asıl olarak tahribatını tüketici açısından yaratmaktadır. Taklit ürünleri aldanarak satın· alan ve uygulayan bilinçsiz, aldatılan tüketici yalıtım yaptığını zannederek· gerçekte kalitesiz ürünleri kullanmakdurumunda kalmaktadır. Sonuçta satın aldığı üründen beklediği performansı ve faydayı göremeyen tüketiciyi daha sonra yalıtım konusunda ikna etmek de hayli zorlaşmaktadır. Özellikle 'Anadolu'nun ücra köşelerinde çokça karşılaşılan taklit ürünlerle bilinçii mimar·ve mühendisler sayesinde bOyük inşaat ve şantiye ]eJde karşılaşılmamaktadır. Bi.ı olguda yalıtım konusunda dünya standartlarında üretim yapan bizim gibi firmalara önemli bir sorumluluk yüklemektedir. Eğitim çalışmalarımızın teorik ve pratik olarak tüketiciyi bilinçlendirmeye yönelik tüm faaliyetlerimizin sadece büyük şehirlerle sınırlı kalmaması gerektiğini görmekteyiz. Satınalmacıların ve uygulamacıların sadece ucuz olduğu gerekçesiyle gerçekten fayda elde edemeyecekleri taklit ürünlere yönelmesini, firmalarımızın yapacağı eğitim çalışmaları önemli ölçüde azaltacaktır .. Hiçbir ticari ahlaka sığmayan ve sonuçta tüketiciye olduğu kadar, ülke ekonomisine de zarar veren, haksız rekabet yaratan taklit üretimlerle yasal zeminlerde mücadele ettiğimiz kadar tüketicinin bilinçlenmesi açısından da gayret göstermeliyiz. Firmamız bölge temsilcilerimiz ve bayilerimiz kanalı ile tüketicileri devamlı uyarmakta ve onların zarar görmesini engellemeye çalışmakta- · dır. Yalıtım sektörünün de bilinçli satıcı ve uygulamacıları ile bu konuda daha duyarlı olacağına inanıyorum. g 17
bilimsel makale KlasTikeras Çatılarda Sıcaklık Farklarından Oluşan Gerilmeler •• ve ı·sı Yalıtımının Onemi Ecvet BİNYILDIZ YüksekMima( Yapı Fiziği Uzmanı Yaz ve kış mevsimlerinin sıcaklık farkları, teras çatı konstrüksiyonlarını etki altına alarak konstrüksiyonda form değişikliğine ve büyük bir kuvvet (basınç veya çekme gerilmesi) oluşumuna neden olur. Yüzey Siyah örtüler Beyaz yüzeyler (mat veya parlak) Aluminyum sac levha Parlak alüminyum folyo Kiremit (Meyilli çatıda) En yüksek yüzey sıcaklığı ("C) 54 ·c 24 ·c 36 ·c 19 ·c 35 ·c Meydana gelen bu "iç kuvvet"in büyüklüğü aşağıdaki faktörlere bağlıdır: Tablo 1. Bazı yüzey malzemelerinin gölgedeki hava sıcaklığına oranla ölçülen ek sıcaklıkları (K.Schropp ve J.S. Cammerer). • Teras çatının uzunluğu. • Çatının maruz kaldığı max. sıcaklık ve min. soğukluk dereceleri. • Taşıyıcı beton döşemenin genleşme katsayısı (a). • Çatıda yer alan değişik yapı malzemelerinin elastikiyet modülü (E). Teras çatılarda yapılan ısı yalıtımı sadece ısı tasarrufu ve iç iklimsel konforu sağlamak, kondensasyona (terlemeye) engel olmak için değil, aynı zamanda beton çatı döşemesinin maruz kalacağı sıcaklık farklarının azalmasına ve knnstrüksiyonun form değiştirnıesini önleyerek yapının sağlarvrlığını korur. Teras çatılar direkt'güneş sıcaklığı altında olduğundan çatının ısınması ayrıca şu faktörlere bağlıdır: • Çatı örtüsünün ısı absorbsiyon kabiliyeti. • Yapının bulunduğu iklim bölgesi, deniz seviyesinden olan yüksekliği, güneş ışınlarının şiddeti ve bazı atmosferik özellikler (kar, buz, ani sağnak, rüzgar vs). Çatı örtüsünün ısı absorpsiyon kabiliyeti çatı örtüsünün hangisi ile çok yakından ilgilidir. Prensip olarak koyu renkler ısıyı çok, açık renkler ise az emer. Tablo 1'den koyu renkli malzemelerin açık ve parlak renkli malzemelere göre daha fazla ısındığı açıkça görülmektedir. Tamamen rüzgarsız ve max. hava sıcaklığının gölgede 30 ·c olduğu bir günde max. çatı örtüsünün altında bir ısı yalıtım tabakası varsa ısı birikiminden dolayı çatı yüzey sıcaklığı birkaç derece daha fazla olabilir. (Aslında Almanya'nın 50° paralelinde yapılan bu ölçümlemelerin ülkemizin 36°-37° güney paralel bölgesinde yapılması halinde yüzey sıcaklıklarının çok daha fazla çıkacağı kuşkusuzdur). Bazen çok kısa bir süre içinde dahi fazla miktarda sıcaklık değişimleri ola19
bilimsel makale --------------------------- Malzeme a (m/m 'C) Alüminyum 0,000024 Asfalt kaplama 0,000030 Kurşun 0,000030 Çelik 0,000012 Demirli beton (normal) 0,000012 Demirli beton (yüksek dozajlı) 0,000012 Köpük betonu 0,000012 Cüruf betonu 0,000006 Cam 0,000009 Bakır 0,000017 Çinko 0,000030 Tuğla 0,000005 Ahşap 0,000008 Granit, kireç taşı, kum taşı 0,000008-0,000018 Tablo 2. Malzemelerin ısısal genleşme katsayıları (a) (0"-100 ·c arasında). Malzeme Elestikiyat Modülü (E) (kp/cm2 ) Çelik 2100000 Döküm demir 1000000 B 225 betonu 140000 B 400 betonu 300000 Tablo 3. Malzemelerin Elastikiyet Modülü (E). Malzeme Kalınlık d) (m) lsı iletkenliği (~ (kcal/mh 'C) Mermer 0,03 3,00 Harç 0,03 1,20 Su yalıtımı (Ruberoit) 0,005 0,16 Styropor (24 kg/m') 0,05 0,034 Meyil şapı (ort.) 0,05 1,75 Buhar kesici - - Beton plak 0,14 1,75 Sıva 0,02 0,75 Çatı konstrüksiyonu 20 bilir. Öyle ki, bir gün içinde 80 °C'lik sıcaklık farkı meydana gelebilir. Sıcak güneşli bir günde ısınmış olan çatı, aniden bastıran sağnak yağmur, hatta dolu yağması nedeniyle birden bire soğuyabilir. Böyla ani sıcaklık değişimleri şok etkisi yaparak daha zararlı olabilir. Yaz mevsimi için max. çatı yüzey sıcaklığı +80 ·c, +85 ·c kış için bölgeye göre minimum -30 °C'ye kadar yüzey sıcaklığı almak mümkündür. Böylelikle yazkış sıcaklık farkı toplamı yaklaşık 100 °C'yi geçebilir. Çatı yüzeyine serilen 5-6 cm. kalınlıkta beyaz renkli çakıl tabakası yüzey sıcaklığının yaklaşık 20 ·c düşmesini sağlayarak olumlu rol oynar. Ne var ki, çakıl örtülü teras çatılar üzerinde gezilmediğinden ülkemizde daha ziyade gezilen teras çatılar yapılmaktadır. Bu çatılarda da genellikle bir harç tabakasına oturan karo, mermer vs gibi düzgün malzemeler kullanılır. Çatıya. etki Y!3,Pan sıcaklığın ve soğuğun tesiriyle teras çatı konstrüksiyonunda hacim değişikliği (genleşme ve büzülme olur). Bu değişikliğin büyüklüğü ise malzemelerin genleşme katsayılarına bağlıdır (Tablo 2). Taşıyıcı çatı betonunda meydana gelen ısısal gerilmeleri saptayabilmek için önce konstrüksiyonun ısı ölçüm diyagramını açmak gerekir. Bunun içintüm konstrüksiyondaki yaz ve kış durumlarına göre ısı kayıp hesapları yapılmalıdır. (Şekil 1a, 1b, 1c) lsı kaybı hesabı: Formül; 1 1 d1 d2 µi=7kcal/mh'C -=-+- +- + .... +- k µi 11 12 µa µa=20kcal/mh'C
bilimsel makale _____________ _ 0,02 O1, 4 0,05 0,05 0,005 0,03 0,03 + + + + + + + + 1,842 k 7 0,75 1,75 1,75 0,034 0,16 1,20 3,00 20 k (buharkesicive harç altında olması gerekenbir katserbest serilmiş ve ayırıcı tabaka kalınlıkları k= 0,54 çokazolupneticeye tkileri olmadığından hesaba alınmamıştır.) = 0,143 + 0,027 + 0,080 + 0,029 + 1,1470 + 0,031 + 0,002 + 0,010 + 0,050 a) Yazın ısı kazanımı: (Oy) İç sıcaklık t1: +22 ·c (oda sıcaklığı) Dış sıcaklık t2: +85 ·c (çatı yüzey sıcaklığı) varsayalım lsı kazancı Oy= 0,54 (85-22) Oy= 34 kcal/m2h olur. Katman sıcaklıkları ı'.ıt1 =OX0,143= 4,90° Lıt2=Ox0,0,027= 0,95° ı'.ıt3=Ox0,080= 2,80° Lıt4=Ox0,029= 1,00° Lıt5=Ox1 .470= 50,00· Lıt5=Ox0,031 = 1,05° Lıt7=Ox0,002= o, 1 o· Lıt8=Ox0,010= 0,45° Lıt9=Ox0,050= 1,75° t1- t2-: 63,00 b) Kışın ısı kaybı: (Ok) İç sıcaklık t 1: +22 ·c t1: 22,00· 26,90° 27,85° 30,65° 31,65° 81,65° 82,70° 82,80° 83,25° Dış sıcaklık t1 : 22°C, tı: -20°C Ok= 0,54 [22 -(-20)] Ok= 0,54 42 = 22,68 kcal/m2h Katmanlar arasındaki sıcaklıklar: t1: 22,00· lıl1=22,68x0,143 = 324° 18,76° lıl2=22,68x0,027 = 0,63° 18,13° tıı3=22,68x0,080 = 1,82° 16,31° lıl4=22,68x0,029 = 0,66° 15,65° tıı5=22,68x1.470 = 33,50° 17,85° lıl5=22,68x0,031 = 0,70° 18,55° tıı7=22,68xo,002 = 0,05• 18,60° tıt8=22,68xo,010 = 0,25· 18,85° lılg=22,68x0,050 = 1,15° 12:20,00° ı 1 -ı2: 42,00· Yandaki değerler hesaplandıktan sonra ısı yalıtımının a) üzerinde, b) altında ve üzerinde, c) sadece altında olması durumlarına göre şekil 1a, 1b, 1 c ısı akım diyagramları çizilir. Şekil 1 a'da görüldüğü gibi statik sıfır çizgisi (nötral eksen) betonarme döşemenin tam ortasından geçmektedir ve bu çizgi üzerindedir. Sıcaklık farkı toplam Lıt= 11 °C'dir. lsı yalıtımının taşıyıcı döşemenin üstünde veya altında olmasının önemi şekillerde açıkça görülmektedir. Şekil 1a'da statik sıfır (nötral eksen) çizgisi üzerindeki sıcaklık farkı sadece 11 • iken, 1b ve 1c'de bu fark büyümekte ve 56° ile 96° dereceye ulaşmaktadır. Başka bir ifadeyle, ısı geçişi 'ısı kaybı) her üç konstrüksiyonda aynı olmakla beraber 1c durumunda, yani ısı yalıtımının altta olması halinde taşıyıcı beton döşeme 96° gibi çok yüksek bir sıcaklık farkına maruz kalmaktadır. Bu nedenle 1c'deki beton döşeme diğerlerinden çok daha fazla genleşmeye tabi olacak ve bu durum tehlike yaratacaktır. Bu üç duruma göre meydana gelecek genleşme miktarları şu fürmülle hesaplanır: Lıl = 1. a. Lıt (m) Burada Lıl: genleşme miktarı (m cinsinden): bulunacak 1: Beton döşemenin uzunluğu (m) 15 m. 11 + t2 Q = -- veya 0= K. (11-12) ...L k a: Genleşme katsayısı (m/m °C): 0,000012 m/m. Lıt: Nötral eksendeki sıcaklık farkı (°C): 11°, 56° ve 96° 1a) Lıl: 15x0,00012x 11° = 0,00198 m = 1,98 mm. 1 b) Lıl: 15 x 0,000012x 56° = 0,01008 m = 10,08 mm. 1c) Lıl = 15x 0,000012x96° =0,01728 m= 17,28 mm bulunur. Burada görüldüğü gibi en az genleşme yaklaşık 2 mm ile 1a)'da meydana gelmektedir. O halde genleşmenin en az olduğu 1a) durumu en uygun olanıdır. (Genel prensip: nötral eksendeki sıcaklık farkı 15°'yi geçmemelidir. Bu da ancak yeterli kalınlıkta ısı yalıtımının taşıyıq konstr.üksiyonun üzerinde yer almasıyla gerçekleşebilir). Bu konstrüksiyonlardaki genleşme miktarı hem basınç, hem de çekme durumunu kapsar. Basınç yazın, çekme ise kışın vuku bulur. Yaz mevsiminde genleşmeden meydana gelecek basınç gerilmesini bulmak istersek, beton dökülmesi sırasındaki sıcaklık ile extrem sıcaklıklarının arasındaki farkı bilmemiz gerekir. 1c'de beton dökümü sırasında hava sıcaklığı + 1 O ·c, kışın minimum nötral eksen sıcaklığı da - 15° olsun. Genleşme sıcaklığı: 21
bilimsel makale _____________ _ +so· +60" ♦<4()" +20· o· -20· 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 ıl 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 +85,25 1 tıı. • 100· mermer tıı.harç . gg• tıı.beton • 11· Şekil 1a: lsı yalıtımının taşıyıcı beton döşemenin üzerinde olması durumu 18,76 ·18,85 ·20,00 mermer • • • .•• .••• harç su yalıtımı •17,85. · ... • o ,o : •• atyropor (2,5 cm) ôl ■ 100· mermer • 99• • sa· meyil betonu betonarme ıtyropor (2,5 cm) buhar kesici sıva Şekil 1b: ısı yalıtımının beton döşemenin iki tarafında olması durumu. +85,00 nötral el<sen- - -20,00 -18,85 ~~!;;:~~;;;;~;;;:;:;;;;;~!;;;;~;;;~:;;;;:~~;;;;~;;;~:;;;;:~~~~;;;;;;;~;;;;~ menner · harç ;;--;;,-----------+----:------.:ı,miıiıir" :'.:waJ~~~nu +83 1 TT85 f,!=96" betonarme ıtyropor (Sem) buhar keılcl ııva Şekil 1c: lsı yalıtımı beton döşemenin altında 22 96+ [10 - (-15)] = 71° olur. Yaz mevsimindeki genleşme: ili: 15x 0,000012x71 = 12,8 mm bulunur. ısısal genleşmelerden meydana gelen gerilmeden (basınç veya çekme); malzemelerin elastikiyet modülü (E) yazdırımıyla aşağıdaki formülden kolayca bulunabilir. 61 G 61.E 1 - T G _ 1 _ (kp/cm') Burada: lll: (m) cinsinden uzama miktarı. 1: Taşıyıcı beton plak uzunluğu (m). G: Basınç gerilmesi (kp/cm2 ) E: Betonun elastikiyet modülü 0,0128 m x 14.000 kp/cm' G= -------- 119 kp/cm' 15 m Teorik olarak 1 m. genişliğinde 14 cm kalınlığındaki beton plak P= F.G = 1400 cm2 x 119 kp/cm2 = 166.600 kp = 166,6 ton kuvvetinde basınç meydana getirir ve bu yüksek basınç ağır hasarlara neden olabilir. Bu nedenle beton elemanlar yekpare dökülmeyip 10-15 m'de bir dilatasyon derzi bırakılarak dökülür. Köprü gibi uzun elemanlarda ise kaymayı sağlayacak hareketli elemanlar (yastıklar) kullanılır. Ülkemizde birçok yapının teras çatısında ısı yalıtımı ya hiç yoktur veya yeterli değildir. Etrafında parapet duvarı olan birçok yapının cephesine baktığımızda parapet duvarlarının bina cephesi ile birleştiği noktada yatay vaziyette sıva çatlakları görürüz. bunun nedeni teras çatıdaki gerilmelerin parapet duvarlarını yazın genleşerek itmesi, kışın büzülerek birlikte hareket ettirmesidir. Oysa birçok olayda buna binanın oturmasının sebep olduğu ifade edilir ve sanki doğal bir durummuş gibi davranılır. Bu görüş genellikle yanlıştır.
bilimsel makale _____________ _ Teras çatılarla ilgili bazı önemli öneriler: 1. Teras çatılarda hem yakıt tasarrufu sağlamak, hem çatı altındaki hacimlerin konforunu (yazın serin, kışın sıcak) temin etmek ve hem de konstrüksiyonun sağlamlığını muhafaza etmek açısından mutlaka ısı yalıtımı yapılmalıdır. 2. ısı yalıtım malzemesinin cinsi ve kalınlığı aynı olmak kaydıyla kontrüksiyonun altında veya üstünde olması ısı yalıtım değerini değiştirmez, aynı kalır. Ancak ısı yalıtımının yapı fiziği yönünden taşıyıcı konstrüksiyonun altına (tavana) yapılması bilhassa büyük yüzeyleriçin çok sakıncalıdır. lsı yalıtım tabakası prensip olarak taşıyıcı konstrüksiyonun üzerinde yer almalıdır. Böylece taşıyıcı konstrüksiyon sıcaklık gerilmelerinin yaratacağı olumsuz etkilerden korunmuş olur. 3. lsı atım grafikleri incelendiğinde O ·c çizgisi (donma sınırı) ısı yalıtım tabakasının içinde teşekkül etmelidir. Oysa 1b) ve 1c)'de donma noktasının beton döşemenin içinde oluştuğu görülmektedir. Beton döşemenin herhangi bir nedenle ıslanması halinde (buhar kesicinin yetersiz veya yanlış uygulamasından, veya hatalı su yalıtım tabakasının su sızdırmasından) taşıyıcı döşemenin alt yarısı soğuk günlerde (eksi sıcaklıklarda) donacaktır. Beton gözenekleri arasına yerleşip buz haline gelen su, hacmi genişleteceğinden betonu parçalamaya başlayacaktır. 4. Donma sınırı ısı yalıtım tabakasının içinde teşekkül ettiği halde, eğer kullanılan ısı yalıtım malzemesi su alma özelliği yüksek olan malzemelerden seçirilmişse, malzemenin su alması durumunda ıslanacağı kuşkusuzdur. Bu nedenle seçilecek ısı yalıtım malzemesinin mümkün olduğunca su alma oranı çok düşük olan (pratik olarak ıslanmayan} malzemelerdenseçilmesiuygundur. ıslanan ısı yalıtım malzemesinin ısı iletkenlik kat sayısı yükselerek (kötüleşerek) malzemeyi ısı yalıtım ödevini yapamaz hale getirir. Ayrıca ıslanan yalıtım malzemesinin yazın sıcak havalarda kolayca kuruyacağı sanılırsa da bu doğru olmayıp kuruma müddeti çok uzundur. Öyle ki, yazın başlangıcında kurumaya başlayan malzeme tam kuruyamadan ertesi yağış mevsimi gelir ve tekrar ıslanarak ıslaklıktan bir türlü kurtulamaz. Kurumanın uzun sürmesinin nedeni, konstrüksiyonu içinde yer alan su yalıtım tabakası ile yine suyu geçirmeyen buhar kesici tabakanın var olmasıdır. Bu tabakalardan buharlaşan su dışarı çıkamaz içerde hapis kalır. Bu açıdan bakıldığında 1b)'deki durum en gayri müsait olanıdır. Burada hem ısı yalıtım tabakaları hem de onların arasında kalan beton döşeme ile meyil betonu alttan ve üstten buhar geçirmez malzemelerle sınırlandığından malzeme bir kez ıslanmışsa bir daha kuruması hemen hemen imkansızdır. Herhangi bir nedenle teras çatıda kolay ıslanabilen bir ısı yalıtım malzemesi kullanılırsa, o takdirde buhar ve su yalıtım tabakalarına mutlak sızdırmazlık sağlanmalıdır. 5. Teras çatılarda gerek konstrüksiyonun sağlamlığını korumak, gerekse ısı yalıtım tabakasının görevlerini tam olarak yapabilmeleri için konstrüksiyonun her şart altında kuru kalması esastır. Bunun için su yalıtımına çok önem verilmelidir. Bugün ülkemizde çok kaliteli yerli ve yabancı su yalıtım malzemeleri mevcuttur. Aynı şekilde işçiliğini de kusursuz olması gerekir. Bu nedenle su yalıtım işleri bu konu1 arda uzmanlaşmış firmalara yaptırılmalıdır. 6. Her üç şekilde mermer ve altındaki harç tabakasının yaklaşık 100 °C'lik sıcaklık farkına tabi olduğu görülmektedir. Her ne kadar mermer tabakası karolar halinde derzli döşeniyor ve bu nedenle gerilmeden doğacak sakıncalar azalıyor ise de, yine de her 5-6 m2'de derz bırakılmalı ve bu derzlere elastik ve su sızdırmaz derz dolgusu yapılmalıdır. Keza altındaki harç tabakası da yekpare dökülmemeli, 5-6 m2'lik analar halinde dökülmeli ve yine derzlerin elastik macunlarla sızdırmazlığı sağlanmalıdır. Bu çalışmada klasik bir teras çatı örnek alınmıştır. Bilindiği gibi klasik teras çatı sisteminde su yalıtımı ısı yalıtımının üzerinde yer almaktadır. Oysa son yıllarda hızla yayılan "ters teras çatı" sisteminin uygulanması halinde taşıyıcı beton plak ısıl genleşmelerden tamamen korunmuş olmaktadır. Bu sistemde su yalıtım tabakası, öncekinin aksine ısı yalıtımının altında yer almakta ve doğal olarak aynı zamanda buhar kesici tabaka görevini de üstlenmektedir. Böylece ilave buhar kesici kullanmaya gerek kalmadan bir ekonomi de sağlanmış olmaktadır. Kuşkusuz ters teras çatı sisteminde mutlak suretle ıslanmayan (su alma oranı fevkalade küçük olan) Extrude Polistiren Sert Köpük (XPS)tercih edilmelidir. Kaynakça 1. Das Moderne Flachdach Dipl ..lng. Walter Arnold 2. G+H, Warmetechnische lsolierung g 23
bilimsel makale MevcKuot nutlarda Yapı Dış 1 Kabuğunun EneErjtikin 1 Yenilenerek Geliştirilmesi 1 Dr.ErtanÖZKAN,Dr. Aslıhan TAVİL, Y.Mim. Nil ŞAHAL İstanbul Teknik Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü, Yapı Bilgisi, Giriş 1 1 u lkemizde tüketi.len enerjinin % 40 gibi büyük bir bölümü konutlarda kullanılmaktadır. Konutlardaki ısı kayıplarını karşılamak için kullanılan enerji ise, tüketilen toplam enerji. içinde önemli bir yer tutmaktadır. lsı kayıplarının çoğu dış kabuğun yetersiz ısı geçirme direncine sahip olmamasından kaynaklanmaktadır. Bu durum, ya konutun iç ortamının ısısal konfor açısından yetersiz kalmasına ya da yeterli ısıtma/soğutma sağlamak için gerekenin üstünde enerji tüketilmesine neden olmaktadır. Sonuçta, ülke ve kullanıcı büyük kaynak kayıplarına uğramakta ve artan fosil türü yakıt atıkları çevreyi daha çok kirletmektedir. Standart ve yönetmelikler ise konut stoğunda ısı korunumu için yetersiz kalmaktadır. lsı korunumu açısından yetersiz görülen mevcut konutlarda dış kabuğun yenilerek iyileştirilmesi (rehabilitasyonu) için uygulana24 bilir, enerji etkin ve ekonomik duV?r ve çatı sistemleri geliştirmek amacıyla TÜBİTAK ve Toplu Konut İdaresi'nin desteği ile bir araştırma çalışması yapılmaktadır. Çalışmanın amaçları: • Duvar ve çatıları ek malzemelerle yenileyerek, etkin ısı korunumu sağlamak, • İyileştirme tüm maliyetini (ilk maliyet ve kullanma maliyeti) en düşükte tutarak, ülkenin ve kullanıcının kaynaklarını korumak, • Duvar ve çatıların enerji etkin olmalarını sağlayacak en düşük ve en yüksek ısı geçirme katsayılarını (K, W/m2°C} belirlemektir. lsı yalıtımın anlamı 70'Ii yılların başlarında şiddetle hissedilen enerji krizi, özellikle gelişmiş ülkelerde, enerji sakınımı ile ilgili çalışmaların hızlanmasına neden olmuş ve araştırmageliştirme kurumları yoluyla bu çalışmalar desteklenmiştir. Bu çerçevede, enerji etkin yeni bina tasarımı ve yapımı yanında, gerekli ısı yalıtımına sahip olmayan binalarda ısıtma ve soğutma için tüketilen enerjiyi azaltmak, ısı köprülerini engellemek, yoğuşmayı engellemek, iç konfor şartlarını sağlamak gibi hedeflere ulaşmak için dış kabuğun yeni malzeme ve bileşenlerle yenilenmesi (retrofitting) gündemde yerini almıştır. Günümüzde ise Enerji Sakınımı yanında atık gaz ve parçacıklara bağlı Hava Kirliliği daha çok önem kazanmış özellikle etkileri yeni hissedilen (doğalgazın kullanılması ile) Azot Oksitler ve CO2 üretiminin azaltılması için enerji tüketimini azaltmak yeni bir amaç durumuna gelmiştir. Tablo 1'de Avrupa ülkelerindeki yeni standartlar ile İstanbul Göztepe' de ( 1) numaralı seçenek olarak alınan konut ünitesinde ısıtma yükü ve yalıtım durumu verilmiştir. İstanbul'da bir konut .ünitesinin yıllık ısıtma· enerjisi tüketimi 19.000 KWh iken, örneğin Almanya'da kabul edilen standard konutta 7800 KWh (% 41) ve Avrupa'da düşük enerji konutu için yıllık ısıtma enerjisi tüketimi 2500 KWh (% 13) olarak benimsenmektedir. Almanya ise 2050 yılındaki CO2 üretiminin bu günkü seviyesinin % 15'ine dü-
bilimsel makale _____________ _ ISTANBUL INOILTERE ALMANYA ls\11çRE ISVEÇ DÜŞÜK ôRNEK Yaıa Standart Standart SBN80 ENERJi 1990 1990 KONUT BiR KONUT BiRiMiNDE ISITMA lclN ENERJi TÜKETiMi ısıtma için Enetji Tüketimi, KWh 19 000 10 300 7 800 5 300 4 200 2 500 Alansal Enor~ Tüketimi, Wim2 K 172 (%100) 114 (%66) . 86 (%50) 58 ~34) 45 (%26) 28 (%16) Hacimsel lsı Kaybı, W/m3 K .... 0.9 0.75 0.6 0.55 0.4 iSi GE~RME KAT SAYI(SkI)W/m' K Çatı için 0.53 0.35 0.35 0.25 0.2-0.3 0.15 o,, Duvar (opak) 2.05 0.6 0.4 0.38 0.2-0.3 0.2 Pencere 5.17 2.8 2.8 2 2 1.5 Dış Ouvar+Poncere 3.09 .... .... .... . ... .... Zomine Oturan Döşeme .... . ... 0.5 0.35 0.2-0.3 0.3 HAVA SIZMASI, 50 P. basınçta, ac/h .... 10 4 4 3 2 Tablo 1. İstanbul'da Bir Konut Biriminde ısıtma İçin Enerji tüketimi ve lsı Geçişi ve Avrupa Ülkelerinde Bir Konut Biriminde ısıtma İçin Enerji Tüketimi, Hava Sızması ve lsı Yalıtımı İle İlgili Standard İstekler. şürülmesini planlamaktadır [1 ]. Çatı ve duvarların ısı yalıtımı eklenerek yenilenmesi ile enerji sakınımının yanında, yenilemenin ekonomisi de gözönünde bulundurulmalıdır. İyi ısı korunumu (k 0.3-0.25 W/m2K), ya da süper ısı korunumu (k 0.15 -0.2 W/m2 K) gibi yaklaşımlarla yüksek ısı korunumu sağlanabilmektedir. Ancak ısı yalıtımı miktarı belirli bir oranda arttığında enerji korunumu aynı oranda artmamakta ve yüksek ısı korunumu kuramsal olarak her koşulda ekonomik olmamaktadır. Bu nedenle ısı yalıilılılı lılıli cwı BW1 CW2 [] E &N2 CW3 cw, IGI BW3 Şekil 1. Mevcut (1) Numaralı Örnek Apartman Bloğunun Kesiti, Görünüşü ve ısı Akışı. tımının belirli bir aralıkta ısıl direnç sağlaması _uygun olmaktadır [2]. Mevcukt onutlardeanerjietkin ısı korunumu Mevcut konutlarda ısı korunumu düzeyinin belirlenmesi ve enerji etkin ısı korunumu önlemleri üzerinde çalışmak amacıyla, mevcut konutlar incelenmiş, yalıtım malzemeleri, yalıtım uygulama yöntemleri ve duvar ve çatı çözümleri üzerine çalışmalar yapılmıştır [3]. Bina dış kabuğundaki ısı kayıplarını ve kazançlarını hesaplamak ve bu amaçla bina kabuğunun ve enerji akışının simülasyonunu yapmak için ayrıntılı bir enerji analizi bilgisayar programı olan DOE-2 seçilmiş ve kullanılmıştır [4]. Bu programla, beş katlı ve on daireli bir apartman bloğu örnek alınmış ve enerji kayıp ve kazançları hesaplanarak aşağıda sunulmuştur. Yenilenecek konutların incelenmesi Mevcut konutlarda yapı kabuğundan ısı geçişini etkileyecek fiziksel özellikleri belirlemek amacıyla anket çalışmaları ve konut alanlarında yerine yapılan tesbit çalışmaları, istanbul'da geniş bir alana yayılan ruhsatsız binalar (apartman kondular) üzerine yapılan bir çalışma ile tamamlanmıştır. Bu binalara ait kritik özellikler belirlenmiş ve sayısallaştırılmıştır. Yapılan inceleme çalışmasından yararlanılarak (1 )-numaralı seçenek olarak Göztepe'de kuzeygüney istikametinde yönlenmiş 5 katlı, taşıyıcı sistemi betonarme iskelet olan, kırma çatılı bir apartman bloğu seçilmiştir. Örnek bina alanı: 1096 m2 , hacmi: 2956 m3 , normal daire alanı yaklaşık: 11 O m2 , duvar alanı: 823 m2 ve 25
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=