Yalıtım Dergisi 121. Sayı (Nisan 2014)

52 YALITIM • NİSAN 2014 Yüksek Yapılarda Pasif Yangın Güvenliği Y angın yönetmeliğimiz, “Yük- sek Bina” tanımı ile bina yük- sekliği 21.50 metreden, yapı yüksekliği 30.50 metreden fazla olan binaları ifade eder. Yangına dayanıklı bir yapının tasarımı için yapılan analiz üç şeyi gerektirir: 1- Bina dışındaki başka bir yangının sebep olduğu yangın tahmini 2- Bu yangına yapının ısısal tepkisinin tahmini 3- Yapının verdiği bu ısısal tepkiye yapısal tepki tahmini. Bina yüksekliği 21.50 metreden fazla ve 30.50 metreden az veya 30.50 metreden fazla ise yağmurlama sistemi olup olmamasıyla beraber 60, 90, 120 dakika yangın dayanım süre- leri istenir (TYKY Ek3c). Binalarda katların yüksekliği art- tıkça, yerden söndürmeye çalışacak olan itfaiyecilerin müdahalesi zorla- şıp, süre uzayacağı için bu tür bina- larda alınacak tedbirlerin daha fazla olacağı bir gerçektir. 30.50 metreden daha yüksek binaların kendi yangın- larını söndürecek sistemlere ve itfa- iyecilerin kullanacağı bazı müdahale imkanlarına sahip olmaları gerekmek- tedir. Örnekler Yüksek bina yangınlarına bazı örnekler: Frankfurt (1973), MGM Grand Hotel, Las Vegas (1980), First Inters- tate Bank, Los Angeles (1988), One Meridian Plaza, Filedelfiya (1991), Ostankino TV Kulesi, Moskova (2000), WTC 5 ve 7, Newyork (2001), Interstate Binası, Honolulu (2001), Nasr Binası, Mısır (2004), Windsor Binası, Madrid (2005), Sapphire İstanbul (2013), Polat Tower, İstanbul. Çatı Çatıların inşasında; çatının çök- mesi, çatıdan yangının girişi ve çatı kaplaması yüzeyinin tutuşması, çatı- nın altında ve içinde yangının yayıl- ması, çatı ışıklığı üzerindeki rüzgâr etkileri, çatı ışıklığından binaya yan- gının geçmesi, yangının çatı kapla- masının dış yüzeyi üzerine veya kat- manlarının içerisine yayılması ve alev damlalarının oluşması, bitişik nizam binalarda, çatılarda çıkan yangının komşu çatıya geçmesi ihtimalleri göz önünde bulundurulur. Çatı kaplamalarının BROOF sınıfı malzemelerden, çatı kaplamaları altında yer alan yüzeyin veya yalı- tımın en az zor alevlenici malzeme- Önlemler Yüksek binalarda her kat bir yan- gın kompartmanı olacak şekilde tesis edilir. Yangın Merdivenleri: Konut hariç tüm yüksek binalarda en az iki korun- muş merdiven gereklidir. Yapı yük- sekliği 21.50 metreden fazla olan konut binalarında biri korunmuş, iki merdiven gereklidir. Yapı yüksekliği 30.50 metreyi geçen konutlarda ise en az iki adet korunmuş merdiven gereklidir. Yapı yüksekliği 51.50 met- reden fazla olan tüm binalarda acil durum asansörü gereklidir. Ayrıca yangın kompartmanı dışındaki lobi (çekirdek alan), itfaiye için güvenli kaçış yolu dizaynı, basınçlandırılmış kaçış yolları (çekirdek/lobi), yağmur- lama sitemiyle korunan kompartman- lar, daha uzun dışarı çıkış süresi ve daha güvenli kaçış yolları gerekir. teknik İNŞ. MÜH. FARUK BİLAL Himerpa A.Ş. / Teknik Danışman