Yalıtım Dergisi 105. Sayı (Aralık 2012)

30 YALITIM • ARALIK 2012 teknik süresinde azalmaya sebep olur. Düşük slumplı beton, çok düşük rutubetli ve çok rüzgarlı havada hızlı kurumaya ve plastik çekme çatlaklarına sebep olabilir. 3. Beton için sertleşme hızlandırıcı (SikaRapid-1), erken yüksek mukavemet gerektiğinde en fazla priz hızlandırmayı sağlar. 4. Çimento tipi olarak CEM I 42.5 yerine CEM I 52.5 (tip III) kullanılmaldır. Bu tip çimentolar ilk mukavemetlerinde hızlı artış yaparlar. Silika dumanı mukave- met gelişimini artırır, uçucu kül ise onu geciktirir. Ucucu kül kat- kılı beton kürleme ve donmaya karşı daha uzun korunma süresi gerektirir. 32 mm maksimum tane boyutlu betonda çimento miktarı 300 kg/m 3 ten 325-350 kg/m 3 e çıkarılmalıdır. Dane boyu dağılım eğrisi: Betonun su ihtiya- cını azaltmak için kum içeriğini azaltarak düşük ince içerikli eğrileri seçin. Şantiyede Koruyucu Önlemler 1. Donmuş varolan beton üzerine veya yanına, donmuş toprağa, buz, kar üzerine taze beton dökülmemelidir. Kalıptan, topraktan veya beton dökülecek yüzeyden kar ve buzu uzaklaştı- rılmalıdır. Bu yapılmazsa a. Donmuş toprak çözülmeye başladığında oturma yapar, beton da çatlar b. Toprak soğuksa betonla temas eden yüzeyde soğuk olur ve priz yavaşlar. Bu betonun üst tarafı daha çabuk priz alır, alt tarafın ise prizi gecikerek yumuşak kalır. Bir nevi kabuk bağlamaya neden olur. 2. Çelik donatıların sıcaklığı 0°C’den yüksek olmalıdır. 3. Beton olabildiğince çabuk ve doğrudan doğruya yerleştirilip, beton ısı ve buharlaşma kaybına karşı korunmalıdır. Kürlenme: Isı kaybı ve kuruma önlenerek betondaki hidratasyon ısısı muhafaza edilmelidir. Yalıtımlı batta- niye (polietilen köpüğü veya kauçuk köpüğü gibi) veya ısı yayan kablo- larla beslenmiş yalıtımlı battaniye kullanılmalıdır. Betonun kenar ve köşelerine daha fazla koruma yapıl- malıdır. Betonu 10°C ve üzerinde tutmak ana hedef olmalıdır. İki veya üç gün içinde beton 3,5 Mpa (500 psi) ulaştığında kürleme bitirilebilir. Hava sıcaklığı gelecek üç gün için ortalama 4,4°C’den az ise veya bu üç günden herhangi birinin yarısında 10°C’den az ise (ACI 306) yalıtımlı battaniyelerle üç gün koruma yapıl- malıdır. Eğer yalıtımlı battaniyelerle beton istenilen sıcaklıkta tutulamı- yorsa, bu sefer ısı yayan örtüler veya ısı yayan kablolar yalıtım örtüsüyle beraber kullanılmalıdır. Eğer hala yeterli sıcaklık sağlanamıyorsa bun- lara ek olarak yalıtımlı örtülerden çadır kurup içerdeki hava da ısıtıl- malıdır. Zemin üstü betonlarda ısıtılan hacim de korunmalıdır. Yalnız bu son yöntem biraz pahalı bir seçenektir. Kürlenme boyunca TS 1248’de belir- tilen değerlerden daha fazla soğuma- sına müsaade edilmemelidir. 4. Döşemeler için gerekli ise alttan ısıtma yapılmalıdır. Portatif gaz ile ısıtma yapan cihazlar CO 2 yayarlar. Yerleştirilme, mastar- lanma ve kürlenme süreçlerinde CO 2 ’e maruz kalan plastik haldeki betonda ise yumuşak, tebeşirleşmiş, karbonatlaşmış (tozlu) bir yüzey oluşur. 5. Havanın ve betonun sıcaklıkları ve hammer çekici ile de beton mukavemet gelişimi devamlı kontrol edilmelidir. 6. Kalıp ve dikme söküm süreleri uzayacaktır. Beton yüzeyinde plastik çekme çatlakları oluş- maması için serbest kurumasına müsaade edilmemelidir. Uzun prizlenme süresini ısıtıcılardan alınacak sıcak kuru hava, beton yüzeyinde riski artırır. Soğuk havada ıslak kürlenme tavsiye edilmez. Donma/çözülme gerçekleşmeden önce beton yüzeyindeki suyun kuruması için yeterli zaman olmayacaktır. Beto- nun yüzeyindeki kusma suyu vakumla veya diğer yöntemlerle uzaklaştırılmalıdır. Kusma soğuk havalarda daha geç gerçekleşebi- lir. Beton yüzeyindeki düzeltme için kusma suyunun kaldırılması gerekir. Y