Yalıtım Dergisi 105. Sayı (Aralık 2012)

28 YALITIM • ARALIK 2012 T S 1248 no’lu Türk standar- tına göre günlük ortalama sıcaklığın ardarda üç gün süreyle artı 5 °C’nin altında olduğu hava durumu, beton dökümü için soğuk hava olarak tanımlanmaktadır. Don olup olmayacağı, meteorolojik veriler takip edilerek öğrenilmelidir. Dışarıda donma sıcaklığı olmasa bile rüzgarın kuvvetli olduğu zamanlarda hissedilen sıcaklık, dış hava sıcaklı- ğından daha düşük olabilir. Soğukta dökülen beton donarsa, betondaki mıcır ve hamur arasındaki aderans düşer. Beton içerisinde görülemeye- cek çatlaklar oluşur. Beton, yeterli dayanımı kazanana kadar donma- dan korunmalıdır. Donduktan sonra önlem alınamaz. Betonun sıcaklığı 4,4°C’ın altına düşünce hidratasyon durur ve beton mukavemet alamaz. İlk günlerde devam eden hidratas- yon için su gereklidir. Su donunca çimento ile reaksiyona giremeyecek ve dayanım kazanma çok düşecek- tir. Soğuk hava koşullarında normal sıcaklık koşullarına göre taze betonun priz alma süresi ve dayanım kazanma hızı daha yavaş olur. İlk zamanlarda betonun içerisindeki suyun bir kez dahi donması, beton dayanımını ve dayanıklılğını büyük ölçüde azalt- maktadır. Betonda su donarsa hacim de yüzde 10 artar. Betondaki çimento pastası ile agregalar arasında aderans zayıflar. Betonda çatlaklar ve yüzeysel bozulmalar meydana gelir. Yerleştirilen betondaki sıcaklık ile çevre sıcaklığı arasında büyük fark olması durumunda betonda gerilmeler oluşmakta ve çatlaklar meydana gelmektedir. Beton içinde su donunca hacimsel olarak artar. Bunun esas nedeni hidrojen bağları- nın kırılmasıdır. Hacimsel artış beton içinde gerilmelere neden olur ve betonda çatlama görülür. Bu neden- lerden dolayı soğuk havada beton dökülürken birtakım önlemler alın- ması gerekmektedir. Örneğin; beton karışımının sıcaklığını yükseltmek teknik İNȘ. MÜH. FARUK BİLAL Himerpa A.Ş. / Teknik Danışman Beton ve Don Soğuk Havada Beton Dökümü